ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ-π. Παναγιώτης Γκέζος

www.profitilia-kormpivari.gr

«Νὰ ὑπακούετε καὶ νὰ ὑποτάσσεσθε στοὺς πνευματικοὺς σας ἡγουμένους. Αὐτοὶ ἀγρυπνοῦν γιὰ τὴ ζωή σας, ἐπειδὴ θὰ δώσουν λόγο στὸν Θεὸ γιὰ σᾶς» (Ἑβρ 13,17).

Ἀπὸ τον πατέρα Παναγιώτη Γκέζο

Ἡ σημερινὴ Κυριακή, πρώτη Κυριακὴ μετὰ τὴν ἑορτὴ τῆς Ἀναλήψεως τοῦ Κυρίου, εἶναι ἀφιερωμένη ἀπὸ τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας στὴ μνήμη τῶν ἁγίων πατέρων τῆς πρώτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ποὺ ἔγινε τὸ 325 μ.Χ. στὴν Νικαια τῆς Βιθυνίας. Ἐκτὸς ἀπὸ τὴν Κυριακὴ αὐτὴ, μέσα στὸ λειτουργικὸ ἔτος ἔχουν ὁρισθῆ καὶ ἄλλες δύο Κυριακὲς γιὰ τὴ μνήμη τῶν ἁγίων πατέρων τῆς τετάρτης καὶ τῆς ἑβδόμης Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Ἐπὶ πλέον ὑπάρχουν καὶ πολλὲς ἑορτὲς γιὰ ξεχωριστούς ἁγίους πατέρες τῆς Ἐκκλησίας.

Τὸ ἰδιαίτερο αὐτὸ ἐνδιαφέρον τῆς Ἐκκλησίας ἀποδεικνύει τὴν μεγάλη σημασία ποὺ ἔχει γι’ αὐτὴν ἡ παρουσία τῶν ἁγίων πατέρων. Οἱ ἐκκλησιαστικοὶ πατέρες ἀποτελοῦν ἀπαραίτητο στοιχεῖο στὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας. Αὐτὸ σημαίνει ὅτι ἡ πίστη, ἡ ζωὴ καὶ ἡ λατρεία τῶν πιστῶν σχετίζεται ἄμεσα μὲ τοὺς ἁγίους πατέρες. Χωρὶς αὐτοὺς δὲν μποροῦμε νὰ ἔχουμε σωστὲς σχέσεις οὔτε μὲ τὸν Θεὸ καὶ τὴν Ἐκκλησία του, οὔτε μὲ τοὺς ἀνθρώπους.

Αὐτὴ ἡ ἀλήθεια φαίνεται καθαρὰ στὴν πορεία τῶν αἱρετικῶν, οἱ ὁποῖοι διακηρύττουν μὲ καύχημα ὅτι δὲν χρειάζονται τοὺς ἁγίους καὶ τοὺς πατέρες τῆς Ἐκκλησίας. Ὑποστηρίζουν ὅτι μποροῦν νὰ συνδέονται μὲ τὸν Θεό μόνοι τους, ἀφοῦ μόνοι τους ἑρμηνεύουν καὶ τὶς ἅγιες Γραφές, χωρὶς τὴ βοήθεια «μεσαζόντων». Ὅλοι οἱ αἱρετικοὶ, ποὺ ἔχουν αὐτὲς τὶς ἀντιλήψεις, ὁμοιάζουν μὲ τὸν ἄνθρωπο ἐκεῖνο ποὺ ἔκοψε τὶς ρίζες ἑνὸς δένδρου καὶ ὕστερα τὸ φύτεψε μέσα στὴ γῆ, γιὰ νὰ στέκεται καὶ νὰ τροφοδοτεῖται μόνο του. Ὅσο μωρὴ καὶ ἀνόητη εἶναι ἡ πράξη τοῦ ἀνθρώπου αὐτοῦ, ἄλλο τόσο μωρὴ καὶ ἀνόητη εἶναι ἡ πεποίθηση τῶν αἱρετικῶν ὅτι οἱ ἅγιοι πατέρες δὲν εἶναι ἀπαραίτητοι γιὰ τὴν πνευματικὴ ζωή τῶν πιστῶν στὴν Ἐκκλησία.

Οἱ πνευματικοὶ πατέρες εἶναι ἀναγκαῖοι στὴν Ἐκκλησία, ὅπως καὶ οἱ φυσικοὶ πατέρες σὲ μία οἰκογένεια. Ὅλοι γνωρίζουμε τὴ θέση τοῦ πατέρα μέσα σὲ μία οἰκογένεια. Ὅπως, λοιπόν, οἱ φυσικοὶ πατέρες, γεννοῦν, ἀνατρέφουν καὶ ἀσφαλίζουν τὰ παιδιά τους, ἔτσι καὶ οἱ πνευματικοὶ πατέρες τῆς Ἐκκλησίας συντελοῦν κυρίως σὲ τρεῖς βασικοὺς τομεῖς τῆς πνευματικῆς ζωῆς τῶν πιστῶν:

α. Στὴν πνευματικὴ ἀναγέννηση. Αὐτὴ ἀποτελεῖ ἀπαραίτητη προϋπόθεση γιὰ νὰ γίνη κάποιος μέλος τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ ἴδιος ὁ Χριστός ἀποκάλυψε στὸν κρυφὸ μαθητή του, τὸν Νικόδημο ὅτι «ἐὰν μή τις γεννηθῆ ἐξ ὕδατος καὶ Πνεύματος, οὐ δύναται εἰσελθεῖν εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ» (Ἰω 3,5). Δηλαδή, δὲν μπορεῖ κάποιος νὰ ἀναγεννηθῆ πνευματικὰ καὶ νὰ γίνη μέλος τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ χωρὶς νὰ κατηχηθῆ, νὰ βαπτισθῆ καὶ νὰ συμμετέχη στὰ Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ κατήχηση ὅμως καὶ τὸ βάπτισμα, μαζὶ μὲ τὴν μύηση στὰ ἄλλα μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας τοῦ νεοφωτίστου, γίνεται ἀπὸ τοὺς πνευματικοὺς πατέρες τῆς Ἐκκλησίας. Τὸ ἔργο αὐτὸ τὸ ἀνέθεσε ὁ ἴδιος ὁ Ἰησοῦς Χριστός στοὺς ἀποστόλους καὶ στοὺς διαδόχους τους μέχρι τὴ συντέλεια τῶν αἰώνων. Ἡ ἐντολή του πρὸς αὐτοὺς εἶναι: «Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτοὺς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρός καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος» (Μτθ 28,19).

β. Οἱ ἅγιοι πατέρες συντελοῦν στὴν πνευματικὴ καλλιέργεια, ποὺ εἶναι ἀναγκαία μετὰ τὸ βάπτισμα, ὥστε ὁ νεοφώτιστος χριστιανὸς νὰ αὐξηθῆ «εἰς ἄνδρα τέλειον, εἰς μέτρον ἡλικίας τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ» (Ἐφ 4,13). Ὅπως γιὰ ἕνα φυσικὸ ἄνθρωπο δὲν ἀρκεῖ μόνον τὸ ὅτι γεννήθηκε, ἀλλὰ χρειάζεται διαρκῆ φροντίδα, τροφοδοσία, καθαριότητα, γιὰ νὰ ὁλοκληρωθῆ ὡς ἄνθρωπος, ἔτσι καὶ γιὰ ἕνα χριστιανὸ δὲν εἶναι ἀρκετὸ τὸ ὅτι ἀναγεννήθηκε καὶ ἔγινε μέλος τῆς Ἐκκλησίας. Αὐτὸ εἶναι μόνον ἡ ἀρχή. Στὴ συνέχεια χρειάζεται ἀδιάκοπη πνευματικὴ φροντίδα καὶ καλλιέργεια. Κι ἐδῶ τὸν λόγο τὸν ἔχει κυρίως ὁ πνευματικὸς πατέρας, ὁ ὁποῖος μὲ τὴν ἐξομολόγηση θὰ καθαρίση, θὰ κατευθύνη, θὰ παρηγορήση, καὶ μὲ τὸ μυστήριο θὰ ἐνισχύση πνευματικὰ τὸν χριστιανό. Γι αὐτὸ τὸ ἔργο οἱ πνευματικοὶ πατέρες ἀκούουν ζωντανὴ τὴν θεόπνευστη προτροπὴ τοῦ ἀποστόλου Παύλου, ποὺ ἔγινε στοὺς πρεσβυτέρους τῆς Ἐφέσου: «Νὰ προσέχετε τὸν ἑαυτό σας καὶ νὰ εἶστε προσεκτικοὶ σὲ ὅλο τὸ ποίμνιο, στὸ ὁποῖο τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον σᾶς ἔθεσεν ἐπισκόπους νὰ ποιμαίνετε τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Θεοῦ, γιὰ τὴν ὁποία ὁ Κύριος ἔδειξε τὸ ἐνδιαφέρον του  μὲ τὸ ἴδιο του τὸ αἷμα» (Πρξ 20,28).

γ. Οἱ ἅγιοι πατέρες συντελοῦν στὴν πνευματικὴ ἀσφάλεια, ποὺ χρειάζονται οἱ πιστοί, γιὰ νὰ προφυλαχθοῦν ἀπὸ τὶς ἐπιθέσεις τῶν φανερῶν καὶ ἀφανῶν ἐχθρῶν. Οἱ ἐχθροὶ ποὺ ἀπειλοῦν τοὺς πιστούς εἶναι πολλοὶ καὶ ποικίλοι. Ἀνάμεσά τους ὁ ἀντίδικος διάβολος, οἱ ἄπιστοι καὶ οἱ αἱρετικοί. Γιὰ τὴν ὑπεράσπισή τους ἀπαιτοῦνται ἔμπειροι καὶ ἰσχυροὶ ἀγωνιστές, ποὺ θὰ κατευθύνουν τὸν ἀγώνα τους καὶ θὰ τοὺς προφυλάξουν ἀπὸ τὶς παγίδες καὶ θὰ τοὺς ἐνισχύσουν στὶς κρίσιμες ὧρες. Αὐτὴ τὴν εὐθύνη τὴν ἔχουν ἀναλάβει οἱ πνευματικοὶ πατέρες τῆς Ἐκκλησίας. Αὐτοὶ ἀγωνίζονται μὲ σοφία, μὲ σύνεση καὶ μὲ ἀποφασιστικότητα, γιὰ νὰ προφυλάξουν τὰ τέκνα τῆς Ἐκκλησίας ἀπὸ τὶς μεθοδεῖες τοῦ διαβόλου, ἀπὸ τὶς βάναυσες ἐπιθέσεις τῶν ἀπίστων καὶ ἀπὸ τὶς ὕπουλες προσβολὲς τῶν αἱρετικῶν.

Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί,

ἅγιοι πατέρες ὑπῆρχαν, ὑπάρχουν καὶ θὰ ὑπάρχουν πάντοτε στὴν ἀληθινὴ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, διότι δὲν νοεῖται Ἐκκλησία χωρὶς αὐτούς. Καθὼς σήμερα τιμοῦμε τοὺς ἁγίους πατέρες, ποὺ ἔλαβαν μέρος στὴν πρώτη Οἰκουμενικὴ Σύνοδο, μαθαίνουμε πὼς κανένας χριστιανὸς δὲν μπορεῖ νὰ ὑπάρχη, νὰ προοδεύη καὶ νὰ ἀσφαλίζεται πνευματικὰ χωρὶς νὰ συνδέεται μὲ κανονικὸ καὶ γνήσιο πνευματικὸ πατέρα. Ἄν πράγματι θέλουμε τὴν ἐκκλησιαστικὴ πνευματική μας προκοπή ὀφείλουμε νὰ ἔχουμε τὸν ἑαυτό μας κάτω ἀπὸ τὴν καθοδήγηση ἐγκεκριμένου πνευματικοῦ τῆς Ἐκκλησίας μας. Συγχρόνως ὅμως χρειάζεται νὰ κάνουμε πράξη καὶ τὴν προτροπὴ τοῦ ἀποστόλου Παύλου πρὸς ὅλους τοὺς χριστιανούς: «Νὰ ὑπακούετε καὶ νὰ ὑποτάσσεσθε στοὺς πνευματικοὺς σας ἡγουμένους. Αὐτοὶ ἀγρυπνοῦν γιὰ τὴ ζωή σας, ἐπειδὴ θὰ δώσουν λόγο στὸν Θεὸ γιὰ σᾶς» (Ἑβρ 13,17). Ἀμήν.