Η συμμετοχή των πάντων, Ευαγγέλιο της Κυριακής Μετά την Χριστού Γέννησιν - (Γραπτό Κήρυγμα)

Πρωτοπρ. Νικόλαος Μανώλης,

εφημέριος του Ι.Ν. αγ. Σπυρίδωνος Τριανδρίας Θεσσαλονίκης

Για τον "Στύλο Ορθοδοξίας" (Νοέμμβριος 2015, αρ.φ. 172)

Ευαγγέλιο της Κυριακής Μετά την Χριστού Γέννησιν (Ματθ. α΄ 1-25)

Η συμμετοχή των πάντων

Η σημερινή Κυριακή ονομάζεται Κυριακή μετά την Χριστού Γέννηση και το Ευαγγέλιο που διαβάσαμε αυτής της Κυριακής αναφέρεται στα μετά την επίσκεψη των μάγων, γεγονότα. Ότι δηλαδή, οι τρεις μάγοι πληροφορήθηκαν από όνειρο, ότι δεν πρέπει να επιστρέψουν στον Ηρώδη για να τον ενημερώσουν που βρίσκεται το παιδίον, γιατί είχε σκοπό να δολοφονήσει τον μελλοντικό Βασιλέα Έτσι ακολούθησαν άλλο δρόμο για την πατρίδα τους.

Ο Ηρώδης αντιλαμβανόμενος ότι ενεπαίχθη από τους μάγους, υπολογίζοντας την ηλικία του Ιησού, εξέδωσε τη φρικτή εντολή να σκοτωθούν όλα τα παιδιά της Ιουδαίας από δύο ετών και κάτω. Πλήθος νηπίων σφαγιάσθηκε. Και ο Ηρώδης θα νόμιζε ότι θανάτωσε τον τεχθέντα βασιλέα. Οργάνωσε προσεκτικά το φονικό του σχέδιο, πήρε πληροφορίες, υπολόγισε την ηλικία του παιδιού, έστειλε στρατεύματα, εξολόθρευσε όλα τα βρέφη της περιοχής. Τι κατάφερε όμως τελικά; Απολύτως τίποτε! Όλες οι δυνάμεις του κακού έπεσαν εναντίον του Κυρίου και δεν κατόρθωσαν τίποτε. Διότι στην κρίσιμη ώρα μίλησε ο ουρανός, επενέβη ο Θεός και ο Ιησούς σώθηκε. Έφυγε για την Αίγυπτο.

Όταν αργότερα πέθανε ο Ηρώδης, άγγελος Κυρίου φάνηκε στον Ιωσήφ σε όνειρο στην Αίγυπτο και του είπε: «Σήκω και πάρε το Παιδί και τη Μητέρα του και πήγαινε με την ησυχία σου στην χώρα του Ισραήλ. Διότι έχουν πεθάνει πλέον εκείνοι που ζητούσαν τη ζωή του παιδιού». Και ο Ιωσήφ σηκώθηκε, πήρε το Παιδί και τη Μητέρα του και ήλθε στην Παλαιστίνη. Αλλά όταν άκουσε ότι στην Ιουδαία βασίλευε ο Αρχέλαος, αντί για τον πατέρα του Ηρώδη, φοβήθηκε να πάει εκεί. Με εντολή όμως που του έδωσε ο Θεός στο όνειρό του, αναχώρησε στα μέρη της Γαλιλαίας, όπου ήταν ηγεμόνας ο Ηρώδης ο Αντίπας, που ήταν λιγότερο σκληρός από τον αδελφό του Αρχέλαο. Κι αφού ήλθε εκεί, κατοίκησε στην πόλη που λεγόταν Ναζαρέτ. Για να πραγματοποιηθεί εκείνο που ειπώθηκε από τους Προφήτες, ότι ο Ιησούς θα ονομασθεί περιφρονητικά από τους εχθρούς του Ναζωραίος.

Είναι σημαντικό να υπογραμμίσουμε ότι παρότι γιορτάζουμε μαζί τη γιορτή των Χριστουγέννων και την προσκύνηση των μάγων, είχαν περάσει σχεδόν ενάμιση με δύο χρόνια μέχρι οι μάγοι να προσκυνήσουν το παιδί.  Στην Ορθόδοξη αγιογραφία, η προσκύνηση των μάγων παρουσιάζεται στην ίδια εικόνα με την Γέννηση , το σπήλαιο, το φωτεινό αστέρι, τους ποιμένες, και τους αγγέλους που δοξολογούν Τον Θεό. Όμως η προσκύνηση των μάγων δεν πραγματοποιήθηκε στο σπήλαιο. Είναι χαρακτηριστικό ότι το Ευαγγέλιο του Ματθαίου δεν λέγει ότι οι μάγοι προσκύνησαν το σπήλαιο, αλλά την οικία. Όλα όμως τα γεγονότα όμως εικονίζονται σε μία παράσταση, καθώς ο συμβολισμός της εικόνας είναι έντονος.

Θα μπορούσαμε επίσης να τονίσουμε πως ο φωτεινός αστέρας που προπορεύεται των μάγων και τους οδηγεί έως το σπήλαιο της Γεννήσεως, δεν ήταν κάποιο ουράνιο σώμα, όπως πιστεύουν οι δυτικοί, οι παπικοί και προτεστάντες. Δηλαδή ένα αστέρι του ουρανού, όπως είναι το φεγγάρι, ένας πλανήτης, ένα οποιοδήποτε αστέρι, αλλά όπως μας λέει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, πρόκειται για Άγιο Άγγελο. Αυτός εμφανίσθηκε φωτεινός στον ουρανό ως αστέρας και οδήγησε τους μάγους.

Αξιοσημείωτη είναι η συμμετοχή όλων των πραγμάτων της κτίσης στο γεγονός της Ενανθρωπήσεως. Πάρα πολύ όμορφα παρουσιάζει η βυζαντινή υμνογραφία το γεγονός αυτό. Στο ιδιόμελο τροπάριο των στιχηρών του Εσπερινού των Χριστουγέννων αναφέρονται τα εξής: «Τι σοι προσενέγκωμεν Χριστέ, ότι ώφθης επί γης ως άνθρωπος δι' ημάς; έκαστον γαρ των υπό σου γενομένων κτισμάτων, την ευχαριστίαν σοι προσάγει· οι Άγγελοι τον ύμνον, οι ουρανοί τον Αστέρα, οι Μάγοι τα δώρα, οι Ποιμένες το θαύμα, η γη το σπήλαιον, η έρημος την φάτνην· ημείς δε Μητέρα Παρθένον· ο προ αιώνων Θεός ελέησον ημάς» Δηλαδή «Τι να σου προσφέρουμε, Χριστέ, που φανερώθηκες στη γη σαν άνθρωπος για χάρη μας; Διότι καθένα από τα δημιουργήματα, που εσύ έπλασες, σου εκφράζει (με το δικό του τρόπο) την ευχαριστία και ευγνωμοσύνη του: οι Άγγελοι σε υμνολογούν οι ουρανοί δίνουν τον αστέρα (που οδηγεί τους μάγους) οι Μάγοι σου προσφέρουν τα δώρα τους οι βοσκοί δείχνουν το θαυμασμό τους· η γη (προσφέρει) το σπήλαιο· η έρημος τη φάτνη· εμείς δε οι άνθρωποί (σου δίνουμε) μία Μητέρα Παρθένο. Εσύ που είσαι ο προαιώνιος Θεός, ελέησέ μας». Αμήν!