Μετάνοια: Η πορεία μας προς ανόρθωση…!

του π. Αντωνίου  Χρήστου

    Αγαπητοί μας αναγνώστες, πολλά έχουν ειπωθεί από την γραφίδα μας (σε άρθρα μας σχετικά στο παρελθόν), αλλά και οπωσδήποτε και από πολλούς άλλους, τόσο τώρα στην περίοδο της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής, όσο και γενικότερα σε ομιλίες και κηρύγματα, για την αναγκαιότητα της μετάνοιας, αλλά και  ως στήριγμα στον πνευματικό μας αγώνα. Το θέμα της μετάνοιας, είναι ζωτικό θέμα στη ζωή του πιστού και της Εκκλησίας. Δεν θα ήταν υπερβολή, ότι όλη η ζωή μας, δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια πορεία και ευκαιρία προς την μετάνοια. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε τόσο το κήρυγμα του Ιωάννη του Βαπτιστή, όσο και του ίδιου του Χριστού στην αρχή ήταν το : … μετανοεῖτε· ἤγγικε γὰρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. (Ματθ. 4,17)

       Πολλοί άνθρωποι αδυνατούν να κατανοήσουν την αναγκαιότητα της μετάνοιας, στη ζωή τους. Δεν μπορούν να αντιληφθούν ότι η αμαρτία είναι κάθε τι που μας απομακρύνει από την ένωσή μας με τον Θεό και το γεγονός ότι η συσσώρευση πολλών αμαρτιών, αποτελεί πάθος στον άνθρωπο. Χωρίς την μετάνοια ο πιστός άνθρωπος, αδυνατεί όχι μόνο να προσεγγίσει τον Θεό, ούτε καν να τον σκεφτεί, να τον πιστεύει αληθινά και αγαπήσει πραγματικά! Γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί ο παγκοσμιοποιημένος άνθρωπος επηρεασμένος από ερεθίσματα και όγκους δεδομένων εξωχριστιανικών και ανορθόδοξων, από τα σύγχρονα μέσα τεχνολογίας και του διαδικτύου, ότι δέχεται ως αλήθεια, είναι για την Εκκλησία μας πτώση! Λέει χαρακτηριστικά ο Μακαριστός Γέροντας Σοφρώνιος Ζαχάρωφ (Ιδρυτής της Ιεράς Μονής Προδρόμου στο Έσσεξ της Μεγάλης Βρετανίας) : «Εκείνο το οποίο αναζητούν οι οπαδοί άλλων διδασκαλιών, προς το οποίο ελκύονται και το αποδέχονται ως αλήθεια, αυτό ο Χριστιανός το ζει ως πτώση, από την αυθεντική ζωή» (π. Κων/νος Παπαθανασίου, Οι συνέπειες της παγκοσμιοποίησης στο ζήτημα της αλήθειας, σελ. 3).

      Πραγματικά φοβερή έκφραση, του Μακαριστού Γέροντα, που φέρνει μια αποδόμηση και μια ανατροπή. Αυτό που ο κοινός άνθρωπος ονομάζει και το νομίζει ως πρόοδο, ως αναγκαίο, ως αλήθεια, ως ζωή, έρχεται ο Χριστός και η Εκκλησία Του, να το θέσουν στα πραγματικά του όρια, ότι είναι πτώση, είναι οπισθοδρόμηση, μη αναγκαίο, είναι ψευδές και πνευματικός θάνατος! Γι’ αυτό ο ίδιος ο Χριστός είπε για τον εαυτό του :   ἐγώ εἰμι ἡ ὁδὸς καὶ ἡ ἀλήθεια καὶ ἡ ζωή… (Ιω. 14,6), γιατί έχει να κάνει με σχέση,  με εμπειρία και βίωμα, Δεν είναι απλά μια θεωρητική διδασκαλία και μια συναισθηματική κατάνυξη, αλλά προϋποθέτουν ουσιαστικό βάθος και πραγματικές πνευματικές ρίζες. Αυτά είναι όλα προϊόν και εφαρμογή της εντολής Του Κυρίου : «Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ καί ἀκολουθήτω μοι» (Μάρκ. η΄ 34)». Εάν δηλαδή ακολουθήσει τον Κύριο ή όχι, είναι καθαρά ελεύθερη επιλογή κάποιου. Όταν όμως αυτός ο κάποιος απαντήσει καταφατικά, ο τρόπος είναι συγκεκριμένος, η άρση του Σταυρού και η απάρνηση του παλαιού αμαρτωλού ευατού, και η ένδυση του νέου (βάπτισμα, τριπλή κατάδυση στο αγιασμένο ύδωρ που σημαίνει μετοχή στην τριήμερο ταφή και Ανάσταση του Χριστού), στο όνομα της Παναγίας Τριάδος.

      Είναι σίγουρο, ότι ο φιλάνθρωπος Θεός δεν θα μας καταδικάσει γιατί αμαρτήσαμε! Κανείς δεν έχει ζήσει, εκτός από τον Ιησού Χριστό, έστω και μια μέρα σε αυτή τη ζωή, χωρίς να αμαρτήσει ή να φέρνει έστω τη δεδομένη φθορά της πάνω του (προπατορικό αμάρτημα). Γι’ αυτό όμως που θα δώσουμε σίγουρα λόγω είναι για το αν μετανοήσαμε ή όχι! Αυτή είναι η ευθύνη μας, ως ορθόδοξοι Χριστιανοί, αλλά και ο αγώνας μας συνάμα! Μπορεί να έχουμε συνηθίσει στην πτώση και στον αμαρτωλό τρόπο ζωής, αλλά εάν δούμε το πως αξίζει να ζούμε, με βάση τις οντολογικές μας προδιαγραφές (όπως έχουμε πλασθεί να είμαστε προτού έρθει η αμαρτία), τότε θα καταλάβουμε ότι αυτό που νομίζαμε ζωή ήταν θάνατος και ότι ο θάνατος του Χριστού μας, μας έδωσε και πάλι την ζωή (αυτό που θα εορτάσουμε το Πάσχα).

      Επομένως η μετάνοια (αλλαγή τρόπου ζωής και όχι απλά σκέψης) είναι η επιστροφή μας προς τον Θεό. Είναι η δική μας πορεία προς την αγκαλιά του σπλαχνικού Πατέρα, όπως έκανε και ο άσωτος Υιός της γνωστής μας παραβολής. Γι’ αυτό λένε οι πατέρες της Εκκλησίας, ότι και όλο το ευαγγέλιο να καταστρεφόταν, όλη η Αγία Γραφή, αν διασωζόταν μόνο η παραβολή του Σπλαχνικού Πατέρα, είναι αρκετό για να καταλάβουμε όλο το πνεύμα της Αγίας Γραφής, αλλά και τον σκοπό της επίγειας ζωής μας.

    Ο Μεγάλος Κανόνας του Αγίου Ανδρέου Κρήτης, που ψέλνετε την πέμπτη εβδομάδα των Νηστειών ολόκληρος, αλλά και την πρώτη εβδομάδα των Νηστειών τμηματικά, είναι το χαρακτηριστικό παράδειγμα της μετάνοιας, είτε με θετικό τρόπο (με βιβλικά πρόσωπα που μετανόησαν όπως ο Δαβίδ) είτε με αρνητικό τρόπο προς αποφυγή (όπως η πώληση των πρωτοτόκιων του Ισαύ, για ένα πιάτο φακή κ.α.) Η εκκλησία μέσα από την υμνολογία, θέλει να δείξει στους πιστούς ρεαλιστικά για τις συνέπειες της αμαρτίας, αλλά ταυτόχρονα για την ευλογία της μετάνοιας. Με τα βιβλικά πρόσωπα καταλαβαίνουμε ότι κανείς δεν είναι στο απυρόβλητο, αλλά και κανείς δεν είναι χωρίς ευκαιρίες μετανοίας.

   Ας μην αναβάλουμε άλλο τη μετάνοια αδελφοί μου, ας κοπιάσουμε στους καρπούς της, για να έχουμε ελπίδα να δούμε τον Θεό ως Φως και να ευφρανθούμε! Ας σπάσουμε τα προσωπεία μας και τους Φαρισαϊσμούς μας, γιατί όλα αυτά είναι αποτρεπτικά της μετάνοιας! Ας επιστρέψουμε στον Θεό και εκείνος θα μας βάλει στη Βασιλεία Του : «εὖ, δοῦλε ἀγαθὲ καὶ πιστέ! ἐπὶ ὀλίγα ἦς πιστός, ἐπὶ πολλῶν σε καταστήσω· εἴσελθε εἰς τὴν χαρὰν τοῦ κυρίου σου» . (Ματθ. 25,23) Αμήν!

   

ΠΗΓΗ : Κιβωτός της Ορθοδοξίας, Αναδημοσίευση : http://euxh.gr Συντάκτης  π.Αντώνιος Χρήστου