Τριώδιο, η προσπάθεια διασώσεως του ανθρωπίνου προσώπου

                                                   του π. Αντωνίου   Χρήστου

Αγαπητοί μου Αναγνώστες, είναι αλήθεια ότι φέτος προσπαθήσαμε να αποφύγουμε να αναφερθούμε στην περίοδο του Τριωδίου, γιατί το έχουμε κάνει αναλυτικά στο παρελθόν, σε παλαιότερα άρθρα μας και δεν είναι καλό σε έναν αρθρογράφο να κινείται συνεχώς στα ίδια και με επαναλήψεις, γιατί σίγουρα κουράζει και επαναλαμβάνεται!

Όμως παρ’ όλη την προσπάθειά μας, ούτε και φέτος θα αποφύγουμε να αναφερθούμε στην περίοδο του Τριωδίου, γιατί πολύ απλά όσο και να αντλήσουμε από αυτή την ευλογημένη και κατανυκτική περίοδο της Εκκλησίας μας, είναι σχεδόν ανεξάντλητη και όλο κάτι νέο και καινούργιο έχει κανείς να ανακαλύψει και να επεξεργαστεί!

Υπό αυτό το πρίσμα και με αυτές τις προϋποθέσεις, ξεκινάμε και εμείς το φετινό μας άρθρο για το Τριώδιο, καθώς ήδη εξαντλούνται σιγά-σιγά οι προπαρασκευαστικές του εβδομάδες, με στόχο όμως, όχι να πούμε τι είναι Τριώδιο, από ποιες εβδομάδες αποτελείται, πώς και πόσο νηστεύουμε και πώς διαμορφώνεται το πρόγραμμα των Ιερών Ακολουθιών. Για όλα αυτά σας παραπέμπουμε σε παλαιότερα άρθρα μας όπου μιλήσαμε εκτενέστερα και αναλυτικά.

Φέτος επιλέξαμε να μιλήσουμε για το Τριώδιο, από την μεριά της θεολογικής του σκοποθεσίας από την Αγία μας Εκκλησία. Δηλαδή στις παρακάτω γραμμές θα προσπαθήσουμε να δούμε τι προσδοκά και τι θέλει η Εκκλησία μας στην βίωση του Τριωδίου από τους πιστούς της. Σύντομα, τηλεγραφικά, η απάντηση ήδη έχει δοθεί στον τίτλο του άρθρου μας. Σκοπός είναι ο άνθρωπος να παραμείνει άνθρωπος ως πρόσωπο από την αρχική του οντολογική δημιουργία-«κατασκευή»! Αυτό από μόνο του σίγουρα και εκπλήσσει και ανατρέπει αυτό που όλοι στο μυαλό μας αυτόματα έχουμε με το άκουσμα της λέξης Τριώδιο. Συνειρμικά και αστραπιαία, Τριώδιο και περίοδος του Τριωδίου σημαίνει μασκάρεμα-Καρναβάλι, μεταμφίεση, απόκρυψη των χαρακτηριστικών του ανθρωπίνου προσώπου, ακόμη και παραποίηση των φυσικών μας χαρακτηριστικών, αφού κανείς μπορεί να γίνει με την κατάλληλη μεταμφίεση: Από άντρας γυναίκα, από νέος γέρος, από λεπτός παχύς, από χωρίς μαλλιά με μαλλιά, από χωρίς γυαλιά με γυαλιά και άλλες χιλιάδες αλλοιώσεις, προσθέσεις και αφαιρέσεις των πραγματικών μας χαρακτηριστικών, αυτού που είμαστε στην πραγματικότητα.

Το Τριώδιο λοιπόν, με την εκκλησιαστική και θεολογική του έννοια, έχει σκοπό μέσω της σταδιακής νηστείας, της γενικότερης εγκράτειας, της αύξησης της προσευχής και των Ιερών Ακολουθιών, της αύξησης των βιβλικών αναγνωσμάτων και του περιορισμού της ψαλμωδίας, της άσκησης των αρετών και της πολεμικής των παθών και των αμαρτιών μας, στην ουσία έχει σκοπό να το «ρίξουμε μέσα μας», να διαπεράσουμε την εικόνα μας, αυτή που έχουμε δημιουργήσει προς τα έξω και να ανακαλύψουμε τον ίδιο μας τον εαυτό, όπως πραγματικά είναι, ανεξαρτήτως πληγών, πόνου και τραυματισμών που έχουμε φτάσει. Με άλλα λόγια να φύγουμε από το φαίνεσθαι και να φτάσουμε στο είναι, αλλά με την έννοια του δέοντος, του πώς πρέπει να είμαστε και όχι να μείνουμε απλά στην αυθεντικότητά μας, αλλά σε πτώση και αμαρτία!

Αντιλαμβάνεσθε πιστεύουμε, αγαπητοί μου, όλη την αντιφατικότητα με το κλίμα που ο κόσμος επιβάλλει (κατάλοιπα του αρχαίου ειδωλολατρικού κόσμου, απλά προσαρμοσμένα στη σύγχρονη εποχή μας) με αυτά που η Αγία μας Εκκλησία θέλει και προσδοκά από την περίοδο του Τριωδίου. Το περίεργο είναι ότι οι περισσότεροι δεν έχουν στο μυαλό και στην καρδιά τους ότι παραβιάζουν και κάνουν κάτι «κακό»! Αφού άλλωστε όλοι το ρίχνουν ότι δεν τα εννοούν και ότι γίνονται για αστεία-χαβαλέ και για το «καλό των ημερών και των εθίμων»! Δεν αστειευόμαστε όμως αδελφοί μου, ούτε αξίζει να παίζουμε με τη σωτηρία μας! Αν αφήνουμε πνευματικά ανεκμετάλλευτες τις ημέρες που μας δίνει η Εκκλησία με αυτόν τον σταδιακό ανήφορο, πώς θα προχωρήσουμε, όταν μένουμε πίσω και μάλιστα προχωρούμε προς την αντίθετη κατεύθυνση; Ποια είναι αυτή; Το να το ρίξουμε έξω, τα μασκαρέματα, οι καρναβαλικές παρελάσεις, οι διασκεδάσεις εκεί που η Εκκλησία μάλιστα θρηνεί και μας θυμίζει την εξορία του Αδάμ (Κυριακή πριν την Καθαρά Δευτέρα) και γενικότερα αυτό το εμπορικό πανηγύρι με χιλιάδες πάντα παρατράγουδα, όπως: Μέθη, ξενύχτια μέχρι το πρωί, τραυματισμοί και επεισόδια, βιασμοί και όργια, ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες, εκτρώσεις, συλλήψεις, κλοπές, παραβιάσεις κοινής ησυχίας και ένα σωρό άλλα δράματα που κρύβονται για να μετριάσουν τις αντιδράσεις αυτών που χρόνια τα λένε και τους περνούν πάντα ότι είναι οι «γραφικοί-συντηρητικοί-οπισθοδρομικοί»!

Εμείς φυσικά δεν είμαστε εδώ ούτε γράφουμε την αντίθεσή μας για όλα αυτά που συμβαίνουν, απλά για να τα γράφουμε με λόγο καταγγελτικό. Αλλά όπως οι γιατροί μιλούν και εφιστούν την προσοχή μας σε κάθε τι που υπερβαίνει το μέτρο και βλάπτει τον οργανισμό μας· όπως επίσης και οι περιβαλλοντολόγοι καταγράφουν τα δεδομένα του φυσικού περιβάλλοντος αλλά και εφιστούν την προσοχή μας για τα εξαφανιζόμενα είδη της χλωρίδας και της πανίδας, έτσι και εμείς θεολογικά αναφερόμαστε σε όλα αυτά που όχι μόνο δεν έχουν να προσφέρουν κάτι στη ζωή μας, αλλά αντιθέτως μας επιβαρύνουν κιόλας πνευματικά! Υπάρχει η φράση: «Ο,τι δεν σε σκοτώνει σε κάνει πιο δυνατό...»! Παράλληλη με αυτή όμως, για την περίπτωσή μας εδώ, εμείς έχουμε να προτείνουμε: «Ο,τι δεν προτείνεται από την Κιβωτό της σωτηρίας μας, την Εκκλησία, δεν αξίζει να δαπανούμε γι’ αυτό χρόνο και καρδιά...»! Η καρδιά μας υποτίθεται ότι είναι δοσμένη στον Χριστό και ο Χριστός έγινε άνθρωπος, σταυρώθηκε κ.τ.λ. για να μας σώσει! Εμείς πώς το ανταποδίδουμε; Με το να μεταμφιεζόμαστε σε κάτι που δεν είμαστε, αφού ο Χριστός έπαθε ό,τι έπαθε για να είμαστε και να γίνουμε κατά χάριν Θεοί;

Όσοι Καρναβαλιστές θεωρούν ότι ανήκουν κανονικά στην Εκκλησία και απλά κάνουν πλάκα και δεν τα εννοούν όλα αυτά που κάνουν τις ημέρες αυτές του Τριωδίου πριν τη Μ. Σαρακοστή, έχουμε να τους πούμε και ελπίζουμε να τους προβληματίσουμε: Πίσω από τα προσωπεία, βγάζουμε τον πραγματικό μας εαυτό, αυτόν που είναι καταπιεσμένος και λόγω των κοινωνικών περιορισμών δεν βγαίνει στην επιφάνεια όπως θα θέλαμε! Κάτι αντίστοιχο γίνεται και εδώ! Οπότε ιδιαίτερα και μέσα από τα κοινωνικά ψηφιακά μέσα, δημιουργούμε ένα προσωπείο που δεν έχει σχέση με το είναι μας, αλλά με τους πόθους των «θέλω» μας! Ας καθαρίσουμε αυτά τα «θέλω», βοηθάει πολύ η περίοδος του Τριωδίου και ας γυρίσουμε στις πραγματικές μας ανάγκες που είναι ο Χριστός και ό,τι πηγάζει από τη σχέση μας μαζί Του! Επομένως αδελφοί μου, έστω και αυτό το Τριώδιο, ας επιλέξουμε να είμαστε πρόσωπα και όχι προσωπεία, ας αντισταθούμε στο πνεύμα της κοσμικής εποχής· αξίζει τον κόπο, το χρωστάμε στον πραγματικό εαυτό μας… Αμήν!

ΠΗΓΗ : Κιβωτός της Ορθοδοξίας, Αναδημοσίευση : http://euxh.gr Συντάκτης  π.Αντώνιος Χρήστου