Ενθρόνιση Μητροπολίτου : Μία βασική εκκλησιολογική πρακτική!

   
 

 του π. Αντώνιος  Χρήστου

Αγαπητοί Αναγνώστες ο Νοέμβριος κάθε χρόνο είναι συνήθως ο μήνας όπου λαμβάνουν χώρα η τελετή ενθρονίσεως των νέων Μητροπολιτών που εκλέγονται  (όταν υπάρχουν κενά λόγω κοιμήσεως ή παραιτήσεως βεβαίως) στην τακτική Ιεραρχία του Οκτωβρίου κάθε έτους. Μετά την εκλογή τα επόμενα βήματα είναι το μικρό (ενώπιον των Ιεραρχών στο Συνοδικό Μέγαρο) και το μεγάλο μήνυμα (ενώπιον κλήρου και λαού στο Καθολικό της Ιεράς Μονής Πετράκη) όπου ο εψηφισμένος που επικρατεί αποδέχεται την εκλογή. Ακολουθεί η εις Επίσκοπον χειροτονία (σε περίπτωση που είναι Αρχιμανδρίτης ο νεοεκλεγείς και όχι εξ μεταθέσεως Αρχιερέας). Μετά δίνεται η διαβεβαίωση ενώπιον της Προέδρου της Δημοκρατίας και τον εκάστοτε Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων και ολοκληρώνεται με το θέμα του σημερινού άρθρου μας την ενθρόνιση. Ας το αναλύσουμε και ας εμβαθύνουμε σε αυτό!

Όποιος έχει συμμετάσχει σε τελετή ενθρονίσεως, πραγματικά ζει και βρίσκεται σε ιστορικές στιγμές όχι μόνο για τον Μητροπολίτη προσωπικά που ενθρονίζεται αλλά για όλη την Μητρόπολη και την τοπική Εκκλησία γενικότερα. Με τον όρο ενθρόνιση για όσους δεν έχουν παραβρεθεί και δεν έχουν ενημερωθεί έως τώρα πρόκειται, σύμφωνα εκκλησιαστική τάξη,  η επίσημη τελετή υποδοχής και ενθρόνισης του νέου ιεράρχη στον Καθεδρικό Ναό της νέας του επισκοπής, παρουσία του Αρχιεπισκόπου, Αρχιερέων, Ιερέων, Μοναχών, Μοναζουσών, Υπουργών, τοπικών αρχόντων και πλήθους πιστών. Από της ώρας εκείνης ο νέος ιεράρχης καθίσταται νομίμως στη νέα του Μητρόπολη ή Αρχιεπισκοπή ή Πατριαρχείο, αναλαμβάνοντας επισήμως τα καθήκοντα του, ενώ ο μέχρι τώρα  Τοποτηρητής (Ιεράρχης γειτονικός που έχει τα πρεσβεία Αρχιερωσύνης τελειώνει την αποστολή του – διανονία του. Κατά την τελετή της ενθρονίσεως, ο νέος ιεράρχης φορών τον αρχιερατικό του μανδύα επιβαίνει του δεσποτικού θρόνου του ναού και μετά από τις προσφωνήσεις του Αρχιεπισκόπου, του Τοποτηρητή, του Πρωτοσυγκέλου και διαφόρων εκπροσωπών λαϊκών, εκφωνεί τον ενθρονιστήριο ή αλλιώς επιβατήριο λόγο του. Κλείνοντας για το θέμα της ενθρόνισης αξίζει να αναφέρουμε ότι οι επέτειοι της, τα λεγόμενα «ενθρονιστήρια», εορτάζονται κάθε χρόνο, όπως οι επέτειοι χειροτονίας και τα ονομαστήρια (ονομαστική εορτή) του Ιεράρχου.

Πέρα όμως από το τυπικό μέρος γύρω από την ενθρόνιση, εμάς μας ενδιαφέρει κυρίως το πνευματικό μέρος και εκκλησιολογικό που είναι και το ουσιαστικότερο. Με την ενθρόνιση τονίζεται ιδιαιτέρως τα εξής στοιχεία :

α) Ότι ο Μητροπολίτης είναι εις τύπον και τόπον Χριστού και αυτό σημαίνει ότι παύει να προσδιορίζεται με το επίθετό του, αλλά με τον τίτλο της Μητρόπολης που ποιμαίνει π.χ. ο Άγιος Χαλκίδος, ο Άγιος Ζακύνθου κτλ, με την έννοια όχι ότι είναι άγιος κάθε αυτό (και καθόλου απίθανο μπορεί και να είναι) αλλά με την έννοια ότι Αγία είναι η Μητρόπολη που καλείται να διακονήσει.

β) Ο Μητροπολίτης δεν είναι ένας θεσμός κοσμικός και είναι απλά ένας διοικητής που διοικεί τους Ιερείς και τα Μοναστήρια της επαρχίας του, κυρίως είναι ο Πατέρας που καλείται να μεριμνά και να φροντίζει για όλους και για όλα ως διάκονος, όπως έδειξε και ο Χριστός πλένοντας τα πόδια των μαθητών Του πριν τον Μυστικό Δείπνο.

γ) Κατά την ενθρόνιση φαίνεται καθαρά η βασική εκκλησιολογική αρχή όπου ο Επίσκοπος εκεί και η Εκκλησία και όλοι και όλα γύρω από τον Επίσκοπο πάντα ως εικόνα και τύπο του Χριστού. Επομένως στο πνεύμα σεβασμού και αγάπης οφείλουν όλοι υπακοή σε εκείνον και ο ίδιος οφείλει να εφαρμόζει στο ακέραιο ότι μας παρέδωσε ο ίδιος ο Χριστό στο Ιερό Ευαγγέλιο και η Παράδοση της Εκκλησίας μέσα από το πνεύμα  των Πατέρων της.

δ) Στην ενθρόνιση όπου όλοι μαζί κλήρος άρχοντες και λαός βρίσκονται μέσα στο Ναό του Θεού, δείχνει την σχέση συναλληλίας μεταξύ Εκκλησίας και Πολιτείας και οι δύο από κοινού για το καλό και την πρόοδο Του Λαού Του Θεού. Τίποτα δεν μπορεί να γίνει χωρίς την παρουσία του λαού και εκείνος είναι εκεί για πει το Άξιος όχι με τα χείλη αλλά κυρίως με την καρδιά! Το ίδιο και ο Μητροπολίτης που ενθρονίζεται θα είναι αποτυχημένος αν έρθει ως Πατριός και όχι ως Πατέρας και κυρίως δεν φροντίσει να ενθρονιστεί κυρίως στις καρδιές του ποιμνίου του.

Τέλος ε) με την Ενθρόνιση η τοπική Εκκλησία περνάει πάντα σε μια νέα εποχή η οποία όμως αντλείται και δεν είναι αποκομμένη από το παρελθόν και τους προκατόχους του Μητροπολίτη που ενθρονίζεται και όλοι μαζί μέσω της αποστολικής διαδοχής φτάνουμε στους Αποστόλους και στον ίδιο τον Χριστό που ως ΜΕΓΑΣ Αρχιερεύς είναι αυτός που ενεργεί και μέσα από τον κάθε μητροπολίτη!

Ας είναι άξιοι όσοι ενθρονίζονται και να ακολουθούμε την ουσία και όχι τον τύπο! Αμήν! 

ΠΗΓΗ : Κιβωτός της Ορθοδοξίας, Αναδημοσίευση : http://euxh.gr Συντάκτης  π.Αντώνιος Χρήστου