Πορίσματα Πανελληνίου Συνεδρίου Ιερέων Νεότητος & Κατηχητών Ιερών Μητροπόλεων Εκκλησίας της Ελλάδος» της Συνοδικής Επιτροπής Χριστιανικής Αγωγής της Νεότητος.

1^η Ομάδα: Οι κοινωνικές συνθήκες του 21^ου αιώνα ως πρόκληση
για την κατήχηση και για το ρόλο του κατηχητή

Η Εκκλησία καλείται να καταθέσει τη μαρτυρία της και στον άνθρωπο του 21^ου αιώνα μέσα σε έναν κόσμο ρευστό και ραγδαία μεταβαλλόμενο. Η κρίση που βιώνουμε, όχι απλά οικονομική αλλά πρωτίστως πνευματική, κρίση αξιών, μας θέτει ως κατηχητές προ των ευθυνών μας.

Η νεοελληνική κοινωνία κινδυνεύει σταδιακά να χάσει πνευματικές αρχές που παραδοσιακά την προσδιόριζαν και τη στήριζαν. Μεγάλη μερίδα ανθρώπων αποξενώνεται από την πίστη και τη λατρεία της ορθόδοξης Εκκλησίας μας. Είναι ανάγκη τα παιδιά μας να μυσταγωγηθούν και πάλι σε έννοιες της κατήχησης και βιώματα εκκλησιαστικά που παλαιότερα ήταν αυτονόητα. Η παρουσία αλλοθρήσκων, ετεροδόξων και αθρήσκων θέτει νέες ποιμαντικές ανάγκες και προτεραιότητες στο χώρο της κατήχησης.

Οι πειρασμοί για τα παιδιά αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο. Το πρόγραμμά τους επιβαρύνεται συνεχώς με ποικίλες εξωσχολικές δραστηριότητες, όχι πάντα απαραίτητες. Η πρόσβαση της Εκκλησίας στο χώρο του σχολείου γίνεται μετά πολλών εμποδίων. Ένας σύγχρονος και κοινός κώδικας επικοινωνίας με τους νέους ανθρώπους γίνεται πλέον ζητούμενο. Ακόμη και οι νέες τεχνολογίες από πλεονέκτημα και μέσο επικοινωνίας μπορούν να κρύψουν διαφόρους κινδύνους και παγίδες.

Παρά ταύτα και ο σύγχρονος άνθρωπος επιζητεί εναγώνια στην Εκκλησία τον πνευματικό του επιστηριγμό και στη ζωή της ενορίας του μια ζωντανή, αυθεντική κοινωνία προσώπων παρακάμπτοντας στείρες προσκολλήσεις σε συγκεκριμένα πρόσωπα και κλειστές ομάδες. Έχει τόσο ανάγκη την πρόταση ζωής που ο Χριστός διαχρονικά κομίζει, ώστε να αναρωτιόμαστε: «Μπορεί κανείς στην εποχή μας να ζει χωρίς την Εκκλησία;»

Η Εκκλησία έχει λόγο θεολογικό που είναι βαθύτατα πολιτικός και ανθρωπολογικός. Είμαστε όμως σε θέση οι επιφορτισμένοι με το έργο της κατήχησης να μεταδώσουμε με αγάπη, διάκριση και σεβασμό στην ελευθερία του κάθε προσώπου την πρόσκληση του Χριστού στη Βασιλεία Του; Συναισθανόμαστε ότι επιτελούμε έργο Χριστού κι όχι δικό μας; Διακονούμε με συνέπεια και ειλικρίνεια τις ψυχές των παιδιών, τους ζωντανούς ναούς του Θεού;

Συνειδητοποιώντας τις προκλήσεις και τα δεδομένα της εποχής μας, καλούμαστε σε εγρήγορση και αγώνα διαρκή ώστε «καθαίροντες εαυτούς» να ελκύσουμε τη χάρη του Θεού για την αποδοτικότερη και έγκαρπη διακονία μας.

2^η ομάδα: Η κατηχητική ομάδα του κατηχητή –

Μια πρόκληση στο σημερινό μεταβαλλόμενο περιβάλλον –

Ποια τα χαρακτηριστικά της (επιρροή από το κοινωνικό περιβάλλον και τις ανάγκες που δημιουργούνται μέσα σε αυτό).

Τα μέλη των κατηχητικών μας ομάδων προέρχονται από ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο  κοινωνικό σύνολο, το οποίο αναπόφευκτα τα επηρεάζει σε μικρό ή σε μεγάλο βαθμό. Η σύγχρονη οικογένεια δεν έχει την παλαιότερή της μορφή και συνοχή. Ένα ανησυχητικά μεγάλο ποσοστό παιδιών ζει με διαζευγμένους γονείς. Ταυτόχρονα, πολλά παιδιά είναι μοναχοπαίδια. Πολύ συχνά οι σύγχρονες οικογένειες καλύπτουν τις υλικές ανάγκες των παιδιών τους σε μεγαλύτερο βαθμό από ότι τις ψυχικές και πνευματικές. Η δια της οικογένειας μύηση των παιδιών στη χριστιανική πίστη είναι συνήθως εξαιρετικά περιορισμένη ή ενίοτε και παντελώς ανύπαρκτη.

Αισθητά έχουν επίσης μεταβληθεί τόσο η μορφή όσο και η κοινωνική σύνθεση του σύγχρονου σχολείου. Το σχολείο έχει γίνει πιο δημοκρατικό και συμμετοχικό και ανοίγεται συχνότερα σε εξωσχολικές δραστηριότητες ή αξιοποιεί τη σύγχρονη τεχνολογία. Οι απαιτήσεις του είναι συνήθως μεγαλύτερες ενώ η κοινωνική του σύνθεση είναι  ανομοιογενής, εφόσον συναπαρτίζεται από παιδιά ημεδαπών και αλλοδαπών. Επίσης πολλές φορές χαρακτηρίζεται από αδιαφορία για την τοπική Εκκλησία, πράγμα το οποίο αντανακλάται στην απροθυμία συνεργασίας με τους ιερείς και τους κατηχητές της ενορίας. Η γνωριμία των παιδιών με το περιεχόμενο της χριστιανικής πίστης μέσα από το μάθημα των θρησκευτικών καθίσταται σταδιακά δυσχερής.

Συγχρόνως, οι ολοένα και περισσότερες απαιτήσεις και προσδοκίες της κοινωνίας επιφέρουν την τεράστια επιβάρυνση του καθημερινού προγράμματος των παιδιών από πληθώρα φροντιστηριακών μαθημάτων και δραστηριοτήτων. Πολλές από τις δραστηριότητες αυτές πραγματοποιούνται κατά την κρίσιμη για την κατήχηση περίοδο του Σαββατοκύριακου.

Τέλος, τα  παιδιά, όντας πλήρως εξοικειωμένα με τη σύγχρονη τεχνολογία, εκτίθενται σε πληθώρα εικόνων και πληροφοριών, κάποιες από τις οποίες επιδρούν αρνητικά στη σχέση τους με το Θεό και την Εκκλησία.  Η σχέση τους με άλλους ανθρώπους διαμεσολαβείται από αυτά τα τεχνικά μέσα με αποτέλεσμα να χάνει την αμεσότητά της.

Τα παιδιά έρχονται στο κατηχητικό κουρασμένα και κορεσμένα. Έρχονται κουρασμένα τόσο από ενδοοικογενειακά τραύματα, όσο και από το βάρος των σχολικών και εξωσχολικών τους δραστηριοτήτων. Επίσης, επειδή πολλές φορές τα έχουν όλα, εκτός ίσως από το εν, ου εστί χρεία, είναι επίσης κορεσμένα, και δύσκολα ικανοποιούνται [αυτό συμβαίνει σε μικρότερο βαθμό με τα παιδιά των μεταναστών , που είναι συνήθως δεκτικότερα σε ό,τι τους προσφέρεται]. Πολλά από τα παιδιά των κατηχητικών μας αγνοούν πράγματα που θα θεωρούσαμε αυτονόητα, ενώ κάποια άλλα παιδιά έχουν μια μάλλον ρηχή και επιφανειακή σχέση με την πίστη. Ορισμένα παιδιά είναι δύσκολα και απείθαρχα. Η πλήρης μεικτοποίηση της κοινωνίας μας συχνά αντανακλάται στη συγκρότηση των κατηχητικών μας ομάδων, ενώ ξεχωριστή πρόκληση αποτελεί η συμμετοχή σ΄ αυτές και παιδιών αλλοδαπών, που δεν είναι ακόμη βαπτισμένα. Τα περισσότερα παιδιά έρχονται στο κατηχητικό επιζητώντας αγάπη, συντροφικότητα, και ανθρώπινη παρουσία στη ζωή τους . Θέλουν κάποιος να τα ακούσει και να τους μιλήσει, και με κάποιους να μοιραστούν το χρόνο τους, την καρδιά τους, και τη ζωή τους.

Παρά τις βαριές τους αποσκευές, τα περισσότερα από τα σημερινά παιδιά έρχονται στο κατηχητικό όχι επειδή εξαναγκάζονται αλλά επειδή το επιλέγουν. Αυτό, σε συνδυασμό με τις μεγάλες ανάγκες αλλά και τις δυνατότητες των σύγχρονων παιδιών, αποτελεί καλό οιωνό για ουσιαστικότερη και αποδοτικότερη κατήχηση, και μας φέρνει όλους αντιμέτωπους με τις μεγάλες μας ευθύνες.

3^η Ομάδα: Το κατηχητικό μάθημα και η ανάγκη προσαρμογής του στις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες και απαιτήσεις του περιβάλλοντος του παιδιού (οικογενειακό, σχολικό περιβάλλον).

Επισημάνθηκε ότι οι καινούργιες κοινωνικές ανάγκες και απαιτήσεις επιβάλλουν την αναπροσαρμογή του κατηχητικού μαθήματος.

Σήμερα, στην κοινωνία κυριαρχεί η αποϊεροποίηση, η πολυπολιτισμικότητα, η αποεκκλησιοποίηση και οι νόμοι που δυσκολεύουν την κατήχηση.

Έτσι παρατηρούνται:

 α) συζήτηση για την κατάργηση του μαθήματος των Θρησκευτικών

β) μείωση ωρών του μαθήματος των θρησκευτικών

γ) κατάργηση εκκλησιασμού των σχολείων

δ) απαγόρευση εξομολόγησης των μαθητών στα σχολεία

ε) κατάργηση της σχολικής εορτής των Τριών Ιεραρχών

στ) τα ΜΜΕ απομακρύνουν από τις αξίες και τις αρχές της πίστης μας

Επιπλέον η οικογένεια:

Α) είναι αποκομμένη από την ενοριακή ζωή

Β) στερείται χρόνου επικοινωνίας

Γ) έχει άγχος για τα βιοποριστικά θέματα

Δ) αντιμετωπίζει ανεργία, φτώχεια, μείωση εισοδήματος

Ε) βιώνει την απουσία του παππού και της γιαγιάς

Στ) απειλείται από την αύξηση των διαζυγίων και αυξάνονται οι μονογονεϊκές οικογένειες

Α. ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ

Αρνητικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη λειτουργία των κατηχητικών σχολείων προσχολικής ηλικίας:

1.    Αποτροπή συμμετοχής λόγω άγνοιας ή προκατάληψης

2.    Απουσία συστηματικής ποιμαντικής μελλονύμφων και νεονύμφων

3.    Αποδέσμευση της οικογένειας από την ενοριακή ζωή

4.    Έλλειψη συστηματικής κατηχητικής δράσης στην προσχολική ηλικία που είναι άγνωστη για τους γονείς

Θετικοί παράγοντες που ευνοούν τη λειτουργία των κατηχητικών σχολείων προσχολικής ηλικίας:

1.    Το βαρύ επαγγελματικό καθημερινό πρόγραμμα των γονέων που τους κάνει να αναζητούν τρόπους απασχόλησης των παιδιών τους

2.    Επιθυμούν να αποδεσμευτούν από τις ευθύνες των δικών τους ρόλων, όπως η κατήχηση, και εύκολα τις προσφέρουν σε άλλους όπως οι κατηχητές.

3.    Έλλειψη της παρουσίας του παππού ή της γιαγιάς που παραδοσιακά στο παρελθόν είχαν την ευθύνη της απασχόλησης των παιδιών και της κατήχησής τους.

4.    Λειτουργεί ακόμα η παραδοσιακή οικογένεια κυρίως στην επαρχία που ευνοεί την κατήχηση στην προσχολική ηλικία.

Τρόποι  προσαρμογής  του κατηχητικού μαθήματος στην προσχολική ηλικία:

1.    Η κατήχηση να γίνεται σύμφωνα με τις ανάγκες των οικογενειών (καθημερινές ή ώρες λειτουργίας των καταστημάτων).

2.    Διαμόρφωση και εξοπλισμός ειδικών χώρων κατήχησης προσχολικής ηλικίας με μεράκι, αγάπη, ζεστασιά και ασφάλεια για τα παιδιά

3.    Εξεύρεση κατάλληλων προσώπων ως κατηχητών που να συνδυάζουν την επιστημονική κατάρτιση και το εκκλησιαστικό βίωμα

4.    Διακριτική αλλά καθοριστική παρουσία του ιερέα ως πατέρα που θα εισάγει τα παιδιά στη λατρευτική ζωή.

5.    Επικοινωνία, γνωριμία και σύνδεση με τους γονείς, για να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη τους

6.    Η κατήχηση να γίνεται με τις εξής βασικές αρχές:

Α. σεβασμός στο πρόσωπο του παιδιού

Β. κατανόηση του συναισθηματικού του κόσμου

Γ. αγάπη και μεθοδικότητα

Δ. υποδοχή και αποδοχή ως μέλους μιας οικογένειας

Ε. διακριτική αντιμετώπιση οικογενειακών προβλημάτων

Στ. στήριξη και αγάπη προς το Χριστό και την Εκκλησία του

Β. ΚΑΤΗΧΗΤΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ

Σύγχρονα Αρνητικά Κοινωνικά δεδομένα

1.    Έλλειψη παρότρυνσης από τους γονείς και αποτροπή από αυτούς

2.    Πλήθος σχολικών και εξωσχολικών δραστηριοτήτων

3.    Το Σαββατοκύριακο δεν είναι πια ελεύθερο και αποδεσμευμένο όπως ήταν στο παρελθόν

4.    Κόπωση από όλη τη διάρκεια της εβδομάδος και διάθεση ξεκούρασης κατά τις ημέρες του Σαββατοκύριακου

5.    Τηλεόραση – διαδίκτυο

6.    Εξάρτηση από ατομικά παιχνίδια ψυχαγωγίας

7.    Ανατροπή στα εκπαιδευτικά πράγματα, έλλειψη κατηχητών και διακοπή σχέσεως με την ενορία.

8.    Υποβάθμιση εκπαιδευτικής διαδικασίας. Το σχολείο πλέον δεν παράγει ολοκληρωμένες προσωπικότητες αλλά παρέχει στείρες γνώσεις χωρίς πίστη, αξίες και ιδανικά

   ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ

1.    Αναγέννηση της ενορίας. Ζωντανή ενορία σημαίνει ζωντανά κατηχητικά σχολεία

2.    Αναβάθμιση του ρόλου, του σκοπού και του τρόπου της κατήχησης

3.    Συνειδητοποίηση από την πλευρά της ποιμένουσας Εκκλησίας ότι η κατήχηση είναι το πρώτο μέλημά της.

4.    Έκδοση κατηχητικών βοηθημάτων με την αξιοποίηση των σύγχρονων εποπτικών μέσων και της τεχνολογίας.

5.    Επιμόρφωση των κατηχητών

6.    Διαμόρφωση μόνιμου χώρου κατήχησης

7.    Συγκρότηση μικρών ομάδων-οικογενειακό περιβάλλον-σύνδεση με τη λατρευτική ζωή

8.    Κατηχητικές δραστηριότητες σε ετήσια βάση. Σύνδεση κατηχητικού μαθήματος με τις θερινές κατασκηνώσεις.

9.    Εναλλακτικές μορφές κατήχησης σε περιόδους εορτών και αργιών

10.  Εκδηλώσεις που θα ενισχύουν τη διαπροσωπική επαφή των κατηχητών και τα μέλη των κατηχητικών σχολείων

11.   Παράλληλες εκδηλώσεις – Αθλητικές δράσεις- καλλιτεχνικές δραστηριότητες πολιτιστικές πρωτοβουλίες ως εναλλακτικές μορφές κατήχησης

12.  Εκδρομές και εξορμήσεις

13. Ενεργή συμμετοχή των παιδιών στη λατρευτική και ενοριακή ζωή. Ο ναός να είναι το δεύτερο σπίτι τους.

Γ. ΚΑΤΗΧΗΤΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ –ΛΥΚΕΙΟΥ

1.    Οι ίδιες αιτίες όπως και στις άλλες δύο κατηγορίες

2.    Η επαναστατικότητα, η κριτική διάθεση και η απόρριψη είναι στοιχεία που αποτρέπουν τους νέους από τα κατηχητικά σχολεία

3.    Η μόδα και οι σύγχρονες τάσεις της ζωής θεωρούν το κατηχητικό σχολείο συντηρητικό χώρο, παραδοσιακό, ξεπερασμένο και αναχρονιστικό.

4.     Λάθη, παραλήψεις, σκάνδαλα, έλλειψη ποιμαντικής, προχειρότητα από την πλευρά της ποιμένουσας εκκλησίας.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

1.    Ανάθεση σε ειδικούς να μελετήσουν από όλες τις πλευρές το θέμα. (κοινωνιολόγοι, ψυχολόγοι, θεολόγοι, παιδαγωγοί)

2.    Εξεύρεση νέων τρόπων, νέας μεθοδολογίας

3.    Εναλλακτικές μορφές κατήχησης (Κατασκήνωση από 15 Ιουλίου έως 15 Αυγούστου μοναδικός ελεύθερος χρόνος)

4.    Να δοθεί το μήνυμα ότι η Εκκλησία είναι ο χώρος της αγάπης του Θεού. Καταφύγιο για τους νέους (παραβολή Ασώτου)

ΓΕΝΙΚΕΣ ΤΕΛΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

1.    Δεν υπάρχουν περιθώρια εφησυχασμού, προχειρότητας, λαθών, παραλήψεων στον τομέα της κατήχησης

2.    Η κοινωνία αλλάζει με ιλιγγιώδεις ρυθμούς και μαζί της η οικογένεια και το σχολείο.

3.    Η Εκκλησία δεν μπορεί να μείνει απαθής και αμέτοχη.

4.    Αναζήτηση καινούργιων μεθόδων και αξιοποίηση της σύγχρονης τεχνολογίας.

5.    Αναβάθμιση της κατηχητικής δράσης της Εκκλησίας από τη στιγμή που γεννιέται ο άνθρωπος και μέχρι το τέλος της ζωής του.

6.    Σύγχρονη κατήχηση σημαίνει  Ιεραποστολή.

7.    Τίποτε δεδομένο όπως στο παρελθόν. Κατήχηση κάτω από αντίξοες ή εχθρικές συνθήκες.

8.    Σεβασμός στην ελεύθερη επιλογή των νέων.

9.    Εξεύρεση οικονομικών πόρων για την οργάνωση και λειτουργία των κατηχητικών σχολείων

10.  Η ζωντανή ενορία

11.   Αναβάθμιση και ανανέωση της επιτροπής Νεότητας της Ιεράς Συνόδου με επιστημονικά καταρτισμένα πρόσωπα.

12.  Η Εκκλησία να προσφέρει το μήνυμά της ότι είναι η οικογένεια του  Χριστού και ότι όλοι μπορούμε να γίνουμε μέλη της για να αντλήσουμε νοήματα ζωής. Το Ισλάμ η πολυπολιτισμικότητα, η παγκοσμιοποίηση, το άθεο κράτος θα επιβάλλουν στο μέλλον τη διαρκή, οργανωμένη, συστηματική δράση της Εκκλησίας, για να εμπνεύσει νέα μέλη, να ελκύσει κοντά της ψυχές και να προσφέρει την αλήθεια του Ευαγγελίου σ’ έναν κόσμο που θα ταλαιπωρείται από την αμαρτία, την απομόνωση, τη μοναξιά, το άγχος, την ανηθικότητα και το μίσος.

4η Ομάδα: Οι διάφορες συνθήκες που αποτελούν τροχοπέδη
στην πραγματοποίηση ενός κατηχητικού μαθήματος

    Η επεξεργασία του θέματος ξεκίνησε με γνώμονα τον κατηχούμενο. Τα προβλήματα που στέκονται εμπόδια στην κατήχηση είναι εσωτερικά και εξωτερικά.

    Τα εσωτερικά είναι τα σχετιζόμενα με τις μεταβολές στην ηλικία που συνοδεύονται και από τις αντίστοιχες ψυχοσωματικές μεταβολές και τη διαφοροποίηση, τους προβληματισμούς ανά ηλικία.

    Τα εξωτερικά προβλήματα εντοπίζονται:

1. στην αυξανόμενη αδιαφορία των γονέων και στο αρνητικό παράδειγμα από την οικογένεια ή σε λανθασμένους τρόπους προτροπής των νέων ανθρώπων της οικογένειας προς την εκκλησία
2. στην έλλειψη χρόνου λόγω των εξωσχολικών δραστηριοτήτων των παιδιών και στο ασφυκτικό καθημερινό πρόγραμμά τους
3. στη μίμηση προβληματικών προτύπων και στη διάθεση των γονέων να εναρμονίσουν τα παιδιά στο επικρατούν κοσμοείδωλο (μόδα), το οποίο πόρρω απέχει από τον εν Χριστώ άνθρωπο
4. στην αδυναμία της κατήχησης να διαλεχθεί και να μιλήσει τη γλώσσα των νέων
5. η κατήχηση δεν έχει βιωματική προσέγγιση
6. η κατήχηση σπάνια συνυφαίνεται με τη λατρεία και γι΄ αυτό καταλήγει σε γνωστική κατάκτηση
7. στην τυποποίηση του ρόλου του κατηχητή, του ιερέα νεότητας και ενίοτε του κατηχουμένου
8. ιδρυματικής μορφής χώροι για κατήχηση χωρίς έμπνευση και ευαισθησία ή παντελής έλλειψή τους
9. αρνητικά η κατηχητική περίοδος ταυτίζεται με τη σχολική και όπου δεν λειτουργούν κατασκηνώσεις εντοπίζεται δυσαναπλήρωτο κενό με επιπτώσεις στη νέα χρόνια
10. στην ελλειματική μυστηριακή ζωή του κατηχητή
11. παρατηρείται συχνά διάσταση μεταξύ θεωρίας και πράξης και απουσία ανοίγματος της κατηχητικής συνάντησης σε κοινωνικές δραστηριότητες και προσφορά
12. τα συνεπακόλουθα της οικονομικής κρίσης αγγίζουν τα κράσπεδα του κατηχητικού μαθήματος τόσο σε επίπεδο κατηχητών και κατηχουμένων
13. η πολυπολιτισμικότητα και πολυσυλλεκτικότητα μπορούν να δημιουργήσουν ειδικής φύσεως προβλήματα που απαιτούν εξατομικευμένο χειρισμό, ώστε να μην καταστούν τροχοπέδη στην κατηχητική συνάντηση
14. περαιτέρω προβλήματα δημιουργεί η μη αξιοποίηση κάποιου σύμφωνα με τα χαρίσματα και την ιδιοπροσωπία του και με τον τρόπο αυτόν μπορεί να καταστεί τροχοπέδη στην κατήχηση
15. η κατηχητική συνάντηση συχνά καταντά απρόσωπη με ατομικό χαρακτήρα και δεν στοχεύει στη δημιουργία οικογενειακού κλίματος  και συντροφιάς στο σώμα του ζώντος Θεού.

5^η Ομάδα: Η κατηχητική περίοδος και ο σχεδιασμός της
στα δεδομένα του 21^ου αιώνα

1.    Καταιγισμός Ποικιλότροπων ερεθισμάτων: α) Γνώση των εξελίξεων, β) Αντιμετώπιση

2.    Παλαιότερα χρόνος κατήχησης: Οκτώβρης – Μάιος και ένα 15νθήμερο κατά την καλοκαιρινή περίοδο. Σήμερα σε πολλές περιπτώσεις λειτουργεί μόνο το κατασκηνωτικό 15νθήμερο.

3.    Χρόνος παιδιών περιορισμένος με πολλές δραστηριότητες. Πως ο ελάχιστος χρόνος του κατηχητικού θα λειτουργήσει καταλυτικά.

4.    Αντιμετώπιση της οικογένειας. Η οικογένεια ως σύμμαχος του κατηχητικού ή ως εχθρός. → Συνάντηση και γνωριμία με τους γονείς.

5.    Σύνδεση του κατηχητικού και με την ενοριακή και τη λειτουργική ζωή.

6.    Εκμετάλλευση κοινωνικών εξελίξεων και γεγονότων. Π.χ. → Ευκαιρία κατήχησης: η προσωπικότητα του Ευτροπίου από τον Ιερό Χρυσόστομο.

7.    Εθελοντισμός

8.    Κατηχητική κίνηση (η σχέση και η επαφή με τα παιδιά).

9.    Εκμετάλλευση της αντίδρασης των παιδιών στην αδικία σ’ οτιδήποτε ψεύτικο και πλαστό. → Η επανάσταση δεν είναι ένα γεγονός εξωτερικό αλλά εσωτερικό. Οι αλλαγές αρχίζουν από μέσα και όχι από έξω. Πεδίο μάχης όχι η κοινωνία, αλλά η ίδια τους η ύπαρξη.

6^η Ομάδα: Η αποτίμηση του Συνεδρίου και οι ενέργειες για την συνέχισή του ως τρόπος δικτύωσης μεταξύ των Κατηχητών

Υπεύθυνοι Νεότητος Ιερών Μητροπόλεων

Α. Διοικητικά και Οικονομικά Θέματα

1.    Να συνταχθούν οι προδιαγραφές των υποδομών του έργου της Νεότητας και των κατασκηνώσεων σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

2.    Περαιτέρω χρηματοδότηση των ενοριακών τομέων αλλά και του τομέα νεότητας σε επίπεδο Μητρόπολης. Παρατηρείται ότι σε μερικές Μητροπόλεις δεν προβλέπεται στον προϋπολογισμό των ενοριών τους η χρηματοδότηση του τομέα. Επειδή η πρόταση αυτή μοιάζει αντιφατική αν σκεφτούμε την οικονομική κρίση, η χρηματοδότηση μπορεί να προκύψει με τον επανασχεδιασμό των έργων, την επαναξιολόγησή τους, τις συνεργασίες αλλά και τον επανασχεδιασμό των ενοριακών δράσεων με άλλο σκεπτικό από αυτό που ακολουθείται σήμερα. Θα προσθέταμε ότι εξοικονόμηση πόρων μπορεί να προκύψει  και από μεταρρυθμίσεις στο επίπεδο της διοικητικής λειτουργίας όλων των τομέων της ποιμαντικής διακονίας της Ενορίας αλλά και της Μητροπόλεως.

3.    Βελτίωση στη διοικητική οργάνωση και ύπαρξη δικτύου συνεργασίας για σωστή πληροφόρηση νέων δεδομένων και κοινές δράσεις μεταξύ των Μητροπόλεων.

4.    Επικοινωνία μέσω του διαδικτύου των ενοριακών τομέων Νεότητος και των τομέων Νεότητος σε επίπεδο Μητρόπολης.

5.    Επανασχεδιασμός της ποιμαντικής της σχολικής κοινότητας.

6.    Επιμόρφωση των ιερέων νεότητος ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν τις σύγχρονές προκλήσεις καθώς και εκείνες που διαφαίνονται ότι θα προκύψουν σύντομα εξαιτίας των ανακατατάξεων που προκαλεί η οικονομική και η πολιτική κρίση στην πατρίδα μας αλλά και στην Ευρώπη

Β. Επιμόρφωση Στελεχών

1.    Σχεδιασμός προγραμμάτων επιμόρφωσης Κατηχητών.

2.    Εκπαίδευση Εκπαιδευτών, οι οποίοι θα αναλάβουν την επιμόρφωση των Κατηχητών σε επίπεδο Μητρόπολης ή στην ευρύτερη περιφέρεια..

3.    Σχεδιασμός και υλοποίηση Κατασκηνωτικών προγραμμάτων για Κατηχητές με στόχο την ταχεία  επιμόρφωση τους.

4.    Να ξεπεραστούν όπου υπάρχουν τα σημεία εκείνα που εμποδίζουν τη συνεργασία σε θέματα συνεργασίας, ανεύρεσης και εκπαίδευσης στελεχών για τη κατηχητική διακονία μεταξύ τουλάχιστον των γειτονικών Μητροπόλεων. Παρατηρείται το φαινόμενο, ειδικά στις επαρχιακές Μητροπόλεις τα παιδιά μετά το σχολείο να φεύγουν για να σπουδάσουν στα Πανεπιστήμια με αποτέλεσμα να δημιουργείται δυσαναπλήρωτο κενό στο στελεχικό δυναμικό του τομέα νεότητας. → Προτείνεται: α) Η από κοινού αξιοποίηση προγραμμάτων, όπως για παράδειγμα τα προγράμματα δια βίου μάθησης με σκοπό την καλύτερη εκπαίδευση και την πιστοποίηση της εκπαίδευσης αυτής, που θα παρέχεται από την Εκκλησία. β) Προγράμματα κατάρτισης σε συνεργασία με άλλους φορείς ( π.χ. το Πανεπιστήμιο).

Γ. Κατήχηση της οικογένειας

1.    Το εβδομαδιαίο κήρυγμα να έχει περιεχόμενο για την κατήχηση (δηλαδή σαφείς κατηχητικές νύξεις), από τους κατά τόπους Μητροπολίτες και Ιεροκήρυκες.

2.    Κατήχηση νέων ζευγαριών από το γάμο τους μέχρι τη βάπτιση των παιδιών τους.

Δ. Κατασκήνωση

1.    Περιοδική συνάντηση στελεχών κατασκηνώσεων. Η κατασκήνωση αποτελεί απαραίτητο παράγοντα για την κατήχηση. Είναι πολύ μεγάλης σημασίας η διερεύνηση εναλλακτικών προτάσεων κατασκήνωσης: π.χ. Κατασκήνωση στις πόλεις (από τη λήξη του σχολικού έτους), Στέκι Εφήβων (καθημερινή δίωρη απογευματινή απασχόληση), τα οποία εφαρμόζονται στην Αρχιεπισκοπή Αθηνών.

2.    Κατασκήνωση για παιδιά και νέους ιερατικών οικογενειών, κυρίως πολυτέκνων.

Ε. Ειδική Αγωγή

Σχεδιασμός εξ’ αρχής ή βελτίωση των υπαρχόντων υποδομών και των εγχειριδίων κατήχησης των ανθρώπων με ειδικές ανάγκες, καθώς και ανεύρεση και εκπαίδευση εθελοντών για τη διακονία αυτή.

Στ. Κατήχηση παιδιών μεταναστών

Μέχρι  σήμερα στον τομέα αυτό δεν έχει γίνει κάτι σημαντικό. Είναι απαραίτητο όμως προκειμένου να αντιμετωπιστούν πολλά προβλήματα που έχουν ήδη προκύψει στις ενορίες να σχεδιαστούν εξ αρχής προγράμματα εισαγωγής στην ορθόδοξη πίστη και εκπαίδευση εθελοντών στελεχών.