Κήρυγμα την Κυριακή Β΄ Ματθαίου

Μνήμη Αθωνιτών Αγίων

Στην σημερινή Κυριακή και στην ανάγνωση της Ευαγγελικής περικοπής που γίνεται λόγος για την κλήση των πρώτων μαθητών του Χριστού, η Εκκλησία ποιεί μνήμη και πάντων των εν τω Άθω ασκησάντων και διαλαψάντων οσίων ασκητών. Είναι μια συνέχεια της εορτής των Αγίων Πάντων με τονισμό της βίωσης της αγιότητας στο μεγάλο μοναστικό κέντρο της Ορθοδοξίας, το Άγιον Όρος.

 Το όρος Άθως, από το φυσικό κάλλος και την ομορφιά, έγινε φιλοκαλλικό όρος, όρος του ακτίστου φωτός. Μέσα στην σιωπή και την ησυχία, είναι οικητήριο αγιότητας, εργαστήρι ασκητικών κατορθωμάτων και εμπειριών θαυμαστών, εμφανίσεων του Θεού και των Αγίων[1]. Το όρος αυτό με τα εξωτερικά μάτια[2] ίσως δεν δείχνει τίποτα περισσότερο από την ύπαρξη βυζαντινών κτιρίων και ανθρώπων που ζουν σε άλλη εποχή είναι μια ανάμνηση του παρελθόντος, μια μουσειακή υπενθύμιση, περισσότερο ένας παλαιός τρόπος ζωής της Εκκλησίας[3]. Με μια κίνηση όμως, έναν διάλογο, μια επίσκεψη, αποκαλύπτεται ένα πνευματικό κάλλος, μια ομορφιά, μια κοινωνία. Το όρος του Άθω κρύβει την αγιότητα, όπως αναφέρει ο αείμνηστος Γέροντας Μωυσής. Δεν είναι για ατέρμονες συζητήσεις, για έναν εξωτερικό ενθουσιασμό, για μια άλλη φιλοσοφία. Είναι ένα εργαστήρι που διαπλάθει τις ψυχές στην αγιότητα. Είναι απόδειξη της παρουσίας του Θεού στον κόσμο, ένα μάθημα για τον δρόμο της αρετής και της αγιότητας, τον δρόμο των ασκητών.

Μπροστά μας δηλαδή έχουμε σήμερα εκείνους που ακολούθησαν τον Χριστό και έφυγαν από τον κόσμο. Είναι ο αθωνίτες Άγιοι, οι βιαστές του πνεύματος. Εγκατέλειψαν την κοσμική ζωή, άφησαν τις περιουσίες τους, την δόξα, το επάγγελμα τους, για να πάνε στον Άθω, να ασκητεύσουν, να σηκώσουν τον σταυρό τους, να αγιασθούν. Πορευτήκαν σε μια ανάβαση, από τον κόσμο στο όρος, από τα φθαρτά στα άφθαρτα, από τα κοσμικά στα επέκεινα. Μια ανάβαση προς τον ουρανό, την παλαιά και νοσταλγική πατρίδα του Κήπου της Εδέμ. Μια οσμή πνευματική από την ευωδία του παραδείσου αποτελούν οι Αθωνίτες Άγιοι[4].

Οι Αθωνίτες Άγιοι είναι αυτοί που πάλεψαν με τις σατανικές δυνάμεις, με το κακό, που είχαν οπτασίες αγγελικές. Είναι αυτοί που βλέπουμε στις εικόνες με σκελετωμένα σώματα. Η έρημος, έγινε τόπος κατοικίας, τόπος της πρόσκαιρης ζωής, αλλά με πλούσιες τις δωρεές της Χάριτος του Αγίου Πνεύματος.

Είναι αλήθεια, ότι αυτοί οι άνθρωποι, στα μοναστήρια, στις σκήτες, στα κελιά, στης οπές της αθωνίτικης χερσονήσου, αρκετοί από αυτούς άγνωστοι, είχαν σκληρή ασκητική ζωή. Και αλήθεια, θα αναρωτηθούν πολλοί, πώς έζησαν σε σκληρούς τόπους, γαντζωμένοι πάνω στις απόκρημνες πλαγιές του Άθω; πώς περνούσαν την καθημερινή τους ζωή και ήταν θαυμαστοί άνθρωποι, με καθαρό νούν, φωτισμένοι, παρέχοντας λύσεις σε κάθε πρόβλημα;

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, λέγει κάπου το εξής: «νους αποστάς από του Θεού ή κτηνώδες γίνεται ή δαιμονιώδες». Δηλαδή ο άνθρωπος είναι κοινωνικό ων, έρχεται σε σχέση με πρόσωπα, διαλέγεται και κοινωνά-επικοινωνεί. Στην απομόνωση  ο άνθρωπος καταντά κτήνος ή δαιμονίζεται. Ένας ασκητής ή ερημίτης, μπορεί να μην έχει δίπλα του ανθρώπους, άλλα έχει την κοινωνία με το Θεό. Δεν είναι απόμερος ή ακοινώνητος.  Κύριο έργο του είναι η προσευχή, η αδιάλειπτος προσευχή. Αυτή είναι το όπλο, η βοήθεια για τον κόσμο[5]. Οι πρεσβείες των αγιορειτών πατέρων και διαλαμψάντων αγίων δεν είναι μια διαφήμιση, είναι παντοτινό έργο. Η προσευχή τους βοηθά τον κόσμο, παρατείνουν το έλεος του Θεού:  «να προσεύχεσαι υπέρ των ανθρώπων σημαίνει να χέης αίμα», λέγει ο Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης.

         Γι’ αυτό  οι εν τω Άθω Πατέρες και όσιοι, είναι φωτισμένοι, αγιασμένοι, ζώντας στο φως του θεού. Είχαν ησυχία νηπτική. Είχαν ζητούμενο την αγιότητα. Ας τους μιμηθούμε σε αυτό. Ας ζητήσουμε την στήριξη τους. Αυτοί οι Άγιοι έχουν περάσει από περισσότερη λιτότητα, στέρηση και κακουχίες. Γνωρίζουν τι σημαίνει ταλαιπωρία. Δεν ήξεραν τι σημαίνει ξεκούραση και άνεση.

Πολλοί από μας ψάχνουμε μια ζωή άνετη, διώξαμε την άσκηση από την ζωή μας. Μπήκαμε σε μια καταναλωτική μανία.  Ας τους αναζητήσουμε στην προσεχή μας και σίγουρα θα μας αγκαλιάσουν.

π.Μάριος Χανόπουλος

---

[1]Γέροντος Μωυσή, ‘’Η αγιότητα συνεχίζεται, ο Μοναχισμός αγιάζει τα τέκνα του’’, στην εφημερίδα Μακεδονία 15.12.13.

[2]Γέροντος Μωυσή, Η Μαρτυρία του Αγίου Όρους στον Σύγχρονο Κόσμο εκδ. Πρότυπες Θεσσαλικές Εκδόσεις, Τρίκαλα-Αθήνα, 2003, σ. 27.

[3]Γέροντος Μωυσή ‘’Μοναχισμός, μοναστήρια, μοναχοί’’, εφημερίδα Μακεδονία, 27/5/2012.

[4]Γέροντος Μωυσή, «Το Άγιον Όρος κατά την υπερχιλιετή ιστορία του έχει επιδείξει πλήθος οσίων, επωνύμων και ανωνύμων, οι οποίοι αγάπησαν τον Θεό «εξ όλης ψυχής και καρδίας» και σε όλο το διάστημα του ασκητικού τους βίου «ουκ έδωκαν ύπνον τοις οφθαλμοίς αυτών, ουδέ ανάπαυσιν τοις κροτάφοις αυτών, έως ου εύρον τόπον τω Κυρίω και σκήνωμα τω Θεώ Ιακώβ», Το Βατοπεδινο Συναξαρι, έκδ. Ι. Μ. Μ. Βατοπαιδίου, Ά´  έκδ. 2007,  σ. 9.

[5]Γέροντος Μωυσή, Χριστός χριστιανούς χαρά χαρίζει, Αθωνικά  Άνθη 13, Εκδ. ΤΗΝΟΣ, Αθήνα 2008, σσ. 34-49.