Τριώδιο- Καρναβάλια ή Μετάνοια; του π. Σπυρίδων Σκουτή

Καρναβαλι ;

- Έλα και συ ! Βάλε Μάσκα ! Και διασκέδασε !

- Όχι , δεν βάζω μάσκα δεν θέλω να χαλάσω την εικόνα Του.

Περίοδος Τριωδίου δηλαδή;

Τριώδιο ονομάζεται, σύμφωνα με τους κανόνες της ορθόδοξης χριστιανικής εκκλησίας, η κινητή περίοδος που ξεκινά την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου και τελειώνει το Μεγάλο Σάββατο. Οι ύμνοι αυτοί έχουν τρεις ωδές σε αντίθεση με τους υπόλοιπους ύμνους τις εκκλησίας, οι οποίοι έχουν εννέα ωδές. Αυτός είναι και ο λόγος που το βιβλίο αυτό, και κατ’ επέκταση και η συγκεκριμένη χρονική περίοδος, ονομάστηκαν Τριώδιο.

1. Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου : Η πρώτη Κυριακή μας λέει να βγάλουμε την μάσκα της υποκρισίας , και να παρουσιαστούμε στο Θεό και στον κόσμο ειλικρινά με βάθος αγάπης και μετανοίας μακριά απο το εγώ, τα πρέπει του κόσμου τούτου αλλά ζώντας στο δρόμο του Αγιασμού σε σχέση με τον Χριστό.

2. Κυριακή του Ασώτου : Η μεγάλη αγκαλιά του Θεού μας περιμένει, ότι και αν έχουμε κάνει, ως πατέρας να μας συγχωρέσει. Από εμάς εξαρτάται αν θα πάρουμε την ευθύνη της υπάρξεως μας ώστε να τρέξουμε στην αγκαλιά της αγάπης και της συγχωρήσεως.

- Ακολουθεί το ΨΥΧΟΣΑΒΒΑΤΟ : Θυμόμαστε τους ανθρώπους που έχουν κοιμηθεί και έχουν αναχωρήσει από αυτή τη ζωή αναμένοντας και πάλι τη συνάντηση μαζί τους μέσα από το Φως του Χριστού. Ζώντες και κεκοιμημένοι μια οικογένεια στην αγκαλιά του Κυρίου.

3. Κυριακή της Απόκρεω : Κυριακή της Απόκρεω, αναφέρεται στην Δευτέρα Παρουσία, στην κρίση που θα λάβει χώρα, καθώς επίσης και στη χριστιανική αγάπη. Ονομάζεται δε έτσι, επειδή είναι η τελευταία ημέρα που οι Χριστιανοί επιτρέπεται να φάνε κρέας.

4. Κυριακής της Τυρινής : Η εβδομάδα που ξεκινά ονομάζεται και εβδομάδα της Τυρινής ή Τυροφάγου. Εβδομάδα που επιτρέπεται η βρώση τυροκομικών, αυγών και ψαριών. Αναφέρεται στην εξορία τωνπρωτόπλαστων από τον Παράδεισο.

Η Τσικνοπέμπτη : Η Τσικνοπέμπτη είναι γιορτή της ορθόδοξης παράδοσης στην οποία καταναλώνονται μεγάλες ποσότητες κρέατος. Λαμβάνει μέρος την Πέμπτη, λόγω του ότι οι μέρες Τετάρτη και Παρασκευή θεωρούνται νηστίσιμες, της δεύτερης εβδομάδας των Αποκριών, την αποκαλούμενη Κρεατινή. Προηγείται αυτής η πρώτη κατά σειρά Προφωνή και ακολουθεί η τρίτη εβδομάδα της Τυροφάγου. Πραγματοποιείται κάποιες μέρες πριν από την έναρξη της μεγάλης νηστείας της Σαρακοστής.

Ακολουθεί η Καθαρά Δευτέρα, (Καθαρίζουμε την ύπαρξή μας με μετάνοια και το Μυστήριο της Ιεράς Εξομολογήσεως και όχι το ψυγείο από φαγητά της προηγούμενης ημέρας ) με την οποία ξεκινά η περίοδος της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Περίοδος νηστείας, προσευχής, περισυλλογής, κατά την οποία οι πιστοί προετοιμάζονται για την μεγάλη Εβδομάδα και την Ανάσταση του Κυρίου. Ονομάζεται Τεσσαρακοστή γιατί μιμείται τη σαρανταήμερη νηστεία που έκανε ο Χριστός, ενώ λέγεται και Μεγάλη λόγω της διαφοράς της από την περίοδο των Χριστουγέννων, όχι σε ημερολογιακές ημέρες, αλλά σε ουσία και άσκηση.

Τι σημαίνει η λέξη Καρναβάλι ;

Η λέξη "ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ" προέρχεται από την λατινική λέξη "CARNEVALE" που σημαίνει "ΑΝΤΙΟ ΚΡΕΑΣ". Εξ’ ου και το δικό μας "ΑΠΟΚΡΕΩ", με το οποίο ονόμαζαν οι Βυζαντινοί την τελευταία ημέρα της ΚΡΕΑΤΟΦΑΓΙΑΣ, χαρακτηρίζοντας έτσι μια περίοδο του εκκλησιαστικού εορτολογίου.

Από πού μας ήρθε το Καρναβάλι ; Η Αποκριά έχει ειδωλολατρική προέλευση. Μα θα πει κάποιος: <<Η Εκκλησία δεν υιοθέτησε ειδωλολατρικά έθιμα και τα Εκκλησιοποίησε; Γιατί δεν κάνει το ίδιο και για το Καρναβάλι ; Γιατί δεν το δέχεται ; Τόσο πολύ χαλάει την Εκκλησία λίγος χορός και ξεφάντωμα; >> Στα γλέντια αυτά και στα ξεφαντώματα, βρίσκονται τα υπολείμματα θρησκευτικών τελετών, που τα πανάρχαια χρόνια οι λαοί διεξήγαγαν, γιορτάζοντας την έναρξη κάθε καινούργιου χρόνου, ή την αρχή μιας νέας εποχής, της άνοιξης, προσδίδοντας ένα μαγικό χαρακτήρα για ευωχία και καλή σοδιά ξεγελώντας τα κακά πνεύματα της φύσης. Τέτοιες τελετές βρίσκουμε στους αρχαίους Έλληνες, με τις οργιαστικές τελετές προς τιμήν του θεού Διονύσου, καθώς και στα Κρόνια όργια, που γίνονταν στο τέλος κάθε χρόνου προς τιμή του θεού Κρόνου, του προστάτη της σποράς και της γονιμότητας. Οι γιορτές αυτές είναι τα περίφημα Σατουρνάλια των Ρωμαίων (από το λατινικό Saturn=Κρόνος), που είναι βελτιωμένη έκδοση των αρχαίων ειδωλολατρικών τελετών.

Η Εκκλησία δεν έχει τέτοια ηθικιστικά θέματα. Απλά την περίοδο αυτή μόνο ωραία πράγματα δεν γίνονται που όχι μόνο δεν οφελούν την ψυχή του ανθρώπου, αλλά τη ζημιώνουν σε μεγάλο βαθμό, μέχρι θανάτου μερικές φορές.

- Αρχικά δεν υπάρχει λόγος να λερώνουμε με αμφίεση το σώμα και το πρόσωπο μας. Ο Χριστιανισμός είναι υπέρ του ΠΡΟΣΩΠΟΥ ως εικόνα Θεού, ο οποίος ΑΠΟΚΑΛΥΦΘΗΚΕ ΩΣ ΠΡΟΣΩΠΟ στον άνθρωπο  και προτάσσει την τελείωση του ανθρώπου  μέσα από τον προσωπικό του αγώνα, για να φτάσει στην ύψιστη ηθική τελείωση καθ' επιταγή του Δημιουργού του. Κάθε παρέκκλιση από τον σκοπό αυτό η εκκλησία δεν την επικροτεί, ούτε την καταδικάζει, με την έννοια ότι ο καθένας είναι ελεύθερος να διαχειριστεί την ελευθερία του όπως θέλει. Η Εκκλησία όμως, ως μητέρα οφείλει να πει ένα προστατευτικό λόγο στα παιδιά της από αγάπη.

- Αποτέλεσμα από τα έκτροπα; Τεράστια οικονομική σπατάλη , μέθη, ουσίες που οδηγούν πολλούς άνθρωπους στον θάνατο. Κάθε χρόνο , μετά τη λήξη της εορταστικής περιόδου του καρναβαλιού, αυξάνονταιδραματικά οι εκτρώσεις , οι διαγνώσεις φορέων AIDS, αλλά και οι χωρισμοί. Οι συμμετέχοντες  , προφανώς, απελευθερώνονται, πίνουν , διασκεδάζουν και σαν αποτέλεσμα έρχεται η αυθόρμητη προσέγγιση και η επαφή χωρίς προφύλαξη. Ο χαρακτήρας, άλλωστε των περισσότερων καρναβαλιών (ειδικά του Ρίο) έχει σαφή σεξουαλικό προσανατολισμό τα τελευταία χρόνια, κάτι που περισσότερο παραπέμπει σε αρχαίες παγανιστικές εορτές του Διονύσου, παρά σε χριστιανικό έθιμο.

Γεγονός είναι ότι κατά τη διάρκεια των μεγαλύτερων καρναβαλιών της Λατινικής Αμερικής, πραγματοποιούνται ταυτόχρονα και εκστρατείες ενημέρωσης για την προφύλαξη στην ερωτική ζωή, με τους υπευθύνους να μοιράζουν εκατομμύρια προφυλακτικά δωρεάν στους συμμετέχοντες του καρναβαλιού.

- Ανθρωποθυσίες με αφορμή το Καραναβάλι της Πάτρας : 400 ΑΝΘΡΩΠΟΘΥΣΙΕΣ ΚΑΘΕ ΜΗΝΑ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΑ

Μόνο στην Πάτρα, σύμφωνα με την εφημερίδα «Πελοπόννησος» γίνονται 400 εκτρώσεις τον μήνα, δηλαδή περίπου 5.000 όλο το χρόνο. Σκεφτείτε ότι τα συγκλονιστικά αυτά στοιχεία είναι της περασμένης δεκαετίας, που σημαίνει ότι όλες οι εκτρώσεις δεν δηλώνονταν. Άραγε ποιος είναι ο αληθινός αριθμός των εκτρώσεων σήμερα στην Πάτρα;

Αν λοιπόν μόνο εκεί γίνονται κάθε χρόνο τόσες χιλιάδες δολοφονίες αθώων ανθρώπινων υπάρξεων που με το αίμα τους πλουτίζουν ασυνείδητοι γιατροί, κλινικές και βιομηχανίες καλλυντικών, φανταστείτε τι γίνεται σε όλη την χώρα;

Ο σύλλογος «Προστασίας Αγέννητου Παιδιού» μιλά για 600.000 δολοφονίες εμβρύων κάθε χρόνο δηλ. το 1/6 από αυτές γίνονται με αφορμή το Καρναβάλι της Πάτρας!

- Τις περισσότερες φορές στα άρματα αλλά και στις στολές των καρναβαλιστών βλασφημούνται ιερά και όσια, Άγιοι, ο Ιερός Κλήρος , τα Ιερά Μυστήρια της Εκκλησίας και όλα αυτά με ένα πολύ ανόητο πρόσχημα : “Για πλάκα και χαβαλέ!”

Βεβαίως πρέπει να αναφέρουμε πως η εκκλησία καταδίκασε και απέρριψε τις γιορτές του καρναβαλιού με την 6^η Οικουμενική Σύνοδο του 692, όμως με μια υπέροχη στάση ανοχής και αγάπης  παρακολούθησε το λαό να το συνδέει, έστω και τυπικά, με το εορτολόγιο της Εκκλησίας,  μέσω της εξαγνιστικής Σαρακοστής. Δηλαδή συνδυάζεται  το γλέντι ο χορός και το ξεφάντωμα, με την αυστηρή νηστεία και τη λατρεία της Μ. Τεσσαρακοστής, η οποία θα επακολουθήσει. Και θα απαιτήσει από τον πιστό λαό να ακολουθήσει   την  κατανυκτική   λατρευτική  ατμόσφαιρα  της   Εκκλησίας,   με   τα Απόδειπνα, τους Κατανυκτικούς εσπερινούς και τους Χαιρετισμούς, την μεγάλη πορεία προς το κέντρο των εκδηλώσεων, την Μεγάλη Κυριακή του Πάσχα.

Τι λένε οι Πατέρες της Εκκλησίας για τα Καρναβάλια ;

Άγιος γέρων π.Γερβάσιος Παρασκευόπουλος : «Και ερωτώ: ο μετέχων των εορτών των απόκρεω τηρεί ό,τι η Αγία Γραφή μετ' εκκλήσεως ικετεύει και ζητεί από ένα έκαστον εξ ημών, λέγουσα: «Παρακαλώ ουν υμάς, αδελφοί, δια των οικτιρμών του Θεού... μη συσχηματίζεσθαι τω αιώνι τούτω, αλλά μεταμορφούσθε τη ανακαινώσει του νοός ημών, εις το δοκιμάζειν υμάς τί το θέλημα του Θεού το αγαθόν, και ευάρεστον και τέλειον»; Και πάλιν ερωτώ: πληροί τους όρους τούτους ο καρναβαλιστής; ή κατηργήθη η διάταξις, η θεία διάταξις η παραγγέλλουσα «μηδέ ονομαζέσθω εν υμίν, καθώς πρέπει αγίοις, και αισχρότης και μωρολογία ή ευτραπελία τα ουκ ανήκοντα»5;

Άγιος Νικόδημος Αγειορίτης : Για τις καρναβαλικές εκδηλώσεις και την ζημία πού προκαλούν τα τελειώνει λέγοντας πώς είναι αφροσύνη να καταστρέφουμε προκαταβολικά και να αχρηστεύουμε την Αγία Τεσσαρακοστή, προτρέπει επίσης τους αρχιερείς, τους πνευματικούς και τους διδασκάλους να εμποδίσουν το μεγάλο αυτό κακό. Τώρα οι μέν αρχιερείς και οι πνευματικοί σιωπούν, ενώ έπρεπε να μην ησυχάζουν μπροστά στην επέκταση του κακού, πολλοί δε από τους δασκάλους και τους γονείς οργανώνουν οι ίδιοι για τα παιδιά τους καρναβαλικές εκδηλώσεις: «Ασυγκρίτως γάρ είναι μεγαλυτέρα η βλάβη, όπου προσλαμβάνουν εις τάς αποκρέας, πάρεξ η ωφέλεια όπου λαμβάνουν από την ερχομένην Τεσσαρακοστήν ίλεως, ίλεως, ίλεως, να γίνη ο Θεός! Και αυτός είθε να φωτίση τους αγίους Αρχιερείς και πνευματικούς και διδασκάλους να εμποδίσουν τα τοιαύτα κακά, με αφορισμούς και επιτίμια, καθώς προστάζει και ο ξβ’ κανών της αγίας και Oικουμενικής στ’ Συνόδου».

Συνεχίζει ο ίδιος Άγιος στο βιβλίο του «Χρηστοήθεια των Χριστιανών», αναφερόμενος σε όσα γίνονται κατά τις Απόκριες γράφει: «Κατ’ αλήθειαν ημπορεί να ειπή τινάς, ότι τότε οι Χριστιανοί δαιμονίζονται όλοι, διότι χορεύουν, παίζουν, τραγουδούν ασυνειδήτως, έως και αυτοί οι πλέον γέροντες… τότε δεν έχει διαφοράν η ημέρα από την νύκτα, διότι επίσης με την ημέραν και όλη η νύκτα εξοδεύεται εις χορούς και παίγνια και αταξίας και μασκαραλίκια, τότε διά να ειπώ έτσι, πανηγυρίζει η ασέλγεια, εορτάζει η ακολασία, ευφραίνεται η μέθη, αγάλλεται η τρυφή και ασωτεία, χορεύει ο διαβολος με δέκα μανδήλια και συγχορεύει με αυτόν όλον το πλήθος των δαιμόνων διότι όσον κέρδος κάμνουν εις μόνας τάς αποκρέας, δεν ημπορούν να το κάμουν εις όλον τον χρόνον».

Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος αναφερόμενος στο επιχείρημα ότι με τις καρναβαλικές εκδηλώσεις διασκεδάζουν και ευφραίνονται οι άνθρωποι, ξεφεύγουν από την καθημερινότητα, απαντά ότι αυτό είναι τελείως παράλογο, διότι η χαρά και ευφροσύνη πρέπει να συμβαδίζουν με την ηθική και την ευπρέπεια.

Ο Άγιος που μαρτύρησε για τα Καρναβάλια!

Ζωντανό παράδειγμα προς μίμηση και υποκίνηση για έναν ουσιαστικό αγώνα κατά των ειδωλολατρικών αυτών εκδηλώσεων, είναι το μαρτυρικό τέλοςπου έλαβε ο Απόστολος και μαθητής του Αποστόλου των Εθνών Παύλου Τιμόθεος, Επίσκοπος Εφέσου. Το παραθέτουμε, όπως ακριβώς το αναφέρει ο όσιος Νικόδημος ο Αγιορείτης: «Μίαν φοράν βλέπων τους Έλληνας ότι εις μίαν πάτριον εορτήν Καταγώγιον ονομαζομένην έκαμνον αταξίας, είδωλα βαστάζοντες εις τας χείρας, προσωπίδας βάλλοντες εις τα πρόσωπα, τραγωδούντες, ορμώντες ληστρικώς επάνω εις άνδρας και γυναίκας και φονεύοντες ο εις τον άλλον, ταύτα λέγω, βλέπων εθερμάνθη από το πυρ του θεϊκού ζήλου και δεν υπέφερε τα τοιαύτα άτοπα, αλλ' εδίδασκεν αυτούς και παρεκίνει να παύσωσι τας αταξίας ταύτας. Οι δε απάνθρωποι εκείνοι και θηριώδεις κινηθέντες από κακίαν και θυμόν μεγάλον εφόνευσαν τον του Κυρίου Απόστολον με τα ξύλα, τα οποία είχαν εις τας χείρας των. Και ούτω ο μακάριος τελειωθείς, ενεταφιάσθη από τους χριστιανούς...»9. Ο Επίσκοπος Εφέσου Τιμόθεος έδωσε την ζωή του για την κατάργηση των απαράδεκτων αυτών γιορτών.

Τι προτείνει η Μητέρα Εκκλησία ; Τι λέει στα παιδιά της .....

Αγαπητά παιδιά, είναι μια περίοδος δοκιμασίας, αγώνος, μάχη με την ζωή και τον εαυτό μας. Γολγοθάς για την αγάπη του Χριστού περιμένοντας την Ανάσταση. Όλα αυτά ας τα βιώσουμε μέσα από τα μυστήρια και τη ζωή της Εκκλησίας. Δεν υπάρχει λόγος να μασκαρευτούμε, αντίθετα να βγάλουμε τις μάσκες και να δείξουμε τον πραγματικό μας εαυτό. Να μην συμμετέχουμε εκεί όπου ο Χριστός μας βλασφημείται διότι γινόμαστε και εμείς συμμέτοχοι ακόμα και με την σιωπή μας. Η Εποχή μας έχει ανάγκη απο πρότυπα πνευματικής Ορθόδοξης αγιαστικής μαρτυρίας. Ας δώσουμε λοιπόν αυτή τηνπερίοδο μια τέτοια μαρτυρία ! Η Εκκλησία παιδιά μου , δεν σηκώνει το δάχτυλο για να μαλώσει, αλλά απλώνει την αγκαλιά της για να προστατεύσει απότη ζημιά.

Ποιμαντικά ζητήματα

Μα τα παιδιά μας θέλουν να ντυθούν για να πάνε στο πάρτι του σχολείου τι να κάνουμε να τσακωθούμε μαζί τους ;

Οι τσακωμοί δεν θα βγάλουν πουθενά. Για την συγκεκριμένη κατάσταση υπάρχουν κάποιες διαβαθμίσεις οικονομίας.

- Την ημέρα που έχει το σχολείο γιορτή αποκριάς εμείς μπορούμε να οργανώσουμε κάτι άλλο με τα παιδιά μας και παιδιά άλλων γονέων έτσι ώστε να μην νιώσουν τα παιδιά ότι στερούνται σε κάτι εκείνη την ημέρα σε σχέση με άλλα παιδιά.

- Αν το παιδί έχει πάρει απόφαση να ντυθεί δεν ειναι σωστό να τσακωθείτε μαζί του. Ο τσακωμός μπορεί να οδηγήσει σε συμπεριφορέςάσχημες και να γίνει ρήξη στην σχέση. Απλά του λέμε να φορέσει κάτι που δεν θα προκαλέσει, δεν θα ειναι προκλητικό και ούτε θα βλασφημήσει τα Ιερά και τα όσια και φυσικά τονίζουμε να μην βάψει το πρόσωπο του.

- Φέρνουμε στα παιδιά παραδείγματα των Αγίων. Όι Άγιοι δεν λέρωσαν το πρόσωπο τους το μόνο σημάδι που είχαν ήταν απο τις μαστιγώσεις για την αγάπη του Χριστού.

Στο βάπτισμα πήραμε το Χριστό , στην αγκαλιά του αναχόδου κάναμε το χορό γύρω απο την κολυμβήθρα ψάλλοντας : «Όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε, Χριστόν ενεδύσασθε» ας μην προδώσουμε αυτή την σχέση. Ταχθήκαμε με τον Χριστό και αποτάξαμε τα έργα του σκότους. Ας αγωνιστούμε αδερφοί μου , ο γολγοθάς δύσκολος αλλά μας περιμένει ανάσταση.

Kαλό αγώνα euxh.gr