Η Προσμονή των Χριστουγέννων σε έναν «Μεταχριστιανικό Κόσμο».

του π. Αντωνίου Χρήστου

      Αγαπητοί Αναγνώστες φτάσαμε με τη χάρη Του Θεού, λίγες μέρες πριν εορτάσουμε τα Χριστούγεννα! Η προσμονή των Χριστουγέννων, η πιο γλυκιά και ελπιδοφόρα  περίοδος όλης της Χριστιανοσύνης, αποτελεί για εμάς τους Ορθόδοξους πιστούς ένα βαθύ μυστηριακό και λειτουργικό περιεχόμενο, πνευματικής προετοιμασίας και ανάλογης αναγέννησης και μεταμόρφωσης. Ο Χριστός όμως ήρθε για όλους τους ανθρώπους! Ωστόσο, στον σύγχρονο «μεταχριστιανικό κόσμο» και όχι απλά μετά Χριστό εποχή, όπου οι θρησκευτικές-πνευματικές αξίες συχνά παραμερίζονται ή αντικαθίστανται από υλιστικές, τεχνολογικές και ατομοκεντρικές αντιλήψεις, η ουσία του νοήματος της Σαρκώσεως Θεού Λόγου, μοιάζει να χάνεται μέσα στην εμπορευματοποίηση και την εκκοσμικευμένη επιφανειακή αντίληψη της γιορτής, που δυστυχώς δεν επηρεάζει μόνο τους εκτός Εκκλησίας αλλά και χλιαρούς Χριστιανούς.

      Σε αυτό το σημείο πριν περάσουμε στο κυρίως άρθρο μας, οφείλουμε να ξεκαθαρίσουμε ότι με τον  όρο «Μεταχριστιανικός κόσμος και εποχή» περιγράφει έναν πολιτισμό που υποτίθεται τουλάχιστον ότι έχει ρίζες στη Χριστιανική πίστη και τρόπος ζωής, αλλά σταδιακά απομακρύνεται από τις θεολογικές και ηθικές αξίες που κάποτε καθόριζαν την κοινωνία. Σήμερα, σε πολλές δυτικές κοινωνίες (κυρίως στη Δυτική Ευρώπη και στα Βαλκάνια)   παρατηρείται μια στροφή προς την αδιαφορία για την Εκκλησία ως θεσμό αλλά και ως τρόπο ζωής, η οποία συχνά αντιμετωπίζεται ως ξεπερασμένο κατάλοιπο του παρελθόντος. Στη θέση της, προβάλλονται οι αξίες της ατομικότητας, της καταναλωτικής κουλτούρας και της επιστημονικής προόδου ως υπέρτατες και επαναστατικές εναλλακτικές που δίνουν νόημα στο σύγχρονο άνθρωπο που οδεύει προς το μέλλον και θέλει να ξεχάσει ότι το συνδέει με την Χριστιανική ταυτότητα.

     Όλη αυτή η  απομάκρυνση από τη Χριστιανική πίστη έχει σαφές επιπτώσεις και στην εορτή των Χριστουγέννων. Στον σύγχρονο κόσμο, τα Χριστούγεννα γίνονται συχνά μια εποχή αγορών, διακοσμήσεων και εορτασμών, όπου η πνευματική διάσταση αντικαθίσταται από την εστίαση σε δώρα, φώτα και κοινωνικές υποχρεώσεις. Η φράση «Πνεύμα των Χριστουγέννων» ερμηνεύεται κυρίως ως καλοσύνη, φιλανθρωπία ή οικογενειακή θαλπωρή, αλλά το πρόσωπο του Χριστού συχνά λείπει εντελώς από την εξίσωση και την ίδια την γιορτή.

     Για την Ορθόδοξη Εκκλησία, τα Χριστούγεννα είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια επέτειο ή ένα παραδοσιακό έθιμο. Ο Ιερός Χρυσόστομος τα ονομάζει «Μητρόπολη των Εορτών» γιατί χάρις τα Χριστούγεννα έχουμε και εορτάζουμε όλες τις άλλες Εορτές και φυσικά το Πάσχα που είναι το κέντρο για την Ανατολή! Τα Χριστούγεννα είναι η εορτή της Ενσάρκωσης του Θεού Λόγου, της θεϊκής αγάπης και βούλησης που κατέβηκε στον κόσμο για να προσλάβει το πλάσμα τον άνθρωπο και  να τον λυτρώσει.

    Η περίοδος της προσμονής ξεκινά με τη Νηστεία των Χριστουγέννων, μια ευκαιρία για πνευματική προετοιμασία μέσω της εγκράτειας, της προσευχής και της ελεημοσύνης. Οι πιστοί καλούνται να βιώσουν την ταπείνωση της Φάτνης και την υπερβατικότητα της Γέννησης του Σωτήρα, όχι μόνο ως ιστορικό γεγονός, αλλά ως ζωντανή πραγματικότητα που ανανεώνει τη σχέση τους με τον Θεό και τον συνάνθρωπο. Όλο αυτό το νόημα δυστυχώς χλευάζεται στις μέρες μας και ή δεν νηστεύει ο κόσμος καθόλου ή κάνει απλά διατροφή και αποχή από το κρέας όχι για τον Χριστό αλλά για άλλους λόγους όπως η vegan ή vegiterian διατροφή που έχει άντληση από άλλες παραδόσεις και θρησκευτικότητες!

   Η Θεία Λειτουργία των Χριστουγέννων αποκαλύπτει τη θεολογική διάσταση της γιορτής: «Μεθ’ ἡμῶν ὁ Θεός» – ο Θεός είναι μαζί μας. Αυτή η φράση συνοψίζει την ουσία της εορτής, την προσδοκία και την πληρότητα της παρουσίας του Χριστού στον κόσμο. Για να βιώσει κανείς αυτό το μυστήριο, απαιτείται εσωτερική στροφή προς τη μετάνοια και την αγάπη, στοιχεία που συχνά απουσιάζουν στον θόρυβο και την φρενίτιδα του καταναλωτισμού. Σημαίνει συμμετοχή στη Χριστουγεννιάτικη Θεία Λειτουργία και όχι απλά στο εορταστικό τραπέζι της Οικογένειας…!

    Επομένως η προετοιμασία των Ορθοδόξων Χριστιανών για τα Χριστούγεννα αποτελεί μια πνευματική πρόκληση και μαρτυρία σε αυτούς που θέλουν να βγάλουν τον Χριστό και την Εκκλησία του στο περιθώριο. Η Ορθοδοξία και ο κάθε πιστός της καλείται να αντιπαρατεθεί στη λογική της εμπορευματοποίησης, όχι μέσω αντιπαράθεσης ή άρνησης του πολιτισμού, αλλά μέσω της μαρτυρίας της αλήθειας και της αγάπης του Ευαγγελίου που καλούμε να βιώσουμε όπως έκαναν και όλοι οι Άγιοι της Εκκλησίας μας.

    Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος μας διδάσκει ότι «η φάτνη έγινε θρόνος» και «το σπήλαιο έγινε ουρανός». Η ταπεινότητα του γεγονότος της Γέννησης έρχεται σε αντίθεση με την επιδεικτικότητα και τη ματαιοδοξία της σύγχρονης κοινωνίας των social media και των influencer. Ωστόσο, το μήνυμα της Εκκλησίας παραμένει ζωντανό και διαχρονικό: τα Χριστούγεννα δεν είναι μια γιορτή επιφανειακή, αλλά η πρόσκληση να ενωθούμε με τον Χριστό, να γίνουμε μέρος της ιεράς ιστορίας και του σχεδίου της Θείας Οικονομίας. Άλλωστε ποτέ δεν ήταν ιδανικά τα πράγματα, ούτε όταν ήρθε ο Χριστός, ούτε στα 2024 χρόνια που πέρασαν, ούτε αυτά που έρχονται. Η πρόκληση έγκειται στην αναζωογόνηση της πνευματικότητας στην καθημερινή ζωή. Η Εκκλησία, μέσω της κατήχησης και των μυστηρίων, καλεί τους πιστούς να εστιάσουν σε αυτό που έχει αιώνια αξία. Το παράδειγμα της Παναγίας, η οποία προετοίμασε με ταπείνωση και υπακοή τον εαυτό της για να γίνει η Μητέρα του Θεού, είναι πρότυπο για κάθε Χριστιανό. Με βάση αυτό σημαίνει ότι Χριστούγεννα έχουμε και μπορούμε να έχουμε κάθε μέρα και κάθε στιγμή!

    Η Ορθοδοξία διατηρεί τον πλούτο της θεολογικής παράδοσης και της λειτουργικής ζωής, προσφέροντας στον σύγχρονο άνθρωπο την ευκαιρία να ξαναβρεί το βαθύτερο νόημα των Χριστουγέννων. Η εμπειρία της Εκκλησίας δεν προσφέρει μόνο «θρησκευτική ηθική», αλλά τη βίωση μιας νέας ζωής εν Χριστώ. Στον «μεταχριστιανικό κόσμο», όπου οι άνθρωποι συχνά νιώθουν αποξένωση, άγχος και μοναξιά, η Ορθόδοξη Εκκλησία μπορεί να γίνει φάρος ελπίδας και παρηγοριάς. Ο αληθινός εορτασμός των Χριστουγέννων μπορεί να εμπνεύσει τους ανθρώπους να ξαναβρούν την έννοια της κοινότητας και της αλληλεγγύης, όχι μόνο ως κοινωνικές αξίες, αλλά ως θεμελιώδεις πτυχές της σχέσης τους με τον Σωτήρα Χριστό.

    Συμπερασματικά, η  προσμονή των Χριστουγέννων σε έναν μεταχριστιανικό κόσμο είναι μια υπενθύμιση ότι, παρά τις κοινωνικές αλλαγές, το μήνυμα της Γέννησης του Χριστού παραμένει ακατάλυτο. Ο Χριστός γεννήθηκε για να φέρει φως σε έναν σκοτεινό κόσμο, και αυτή η αλήθεια δεν χάνει ποτέ την επικαιρότητά της. Εμείς οι πιστοί καλούμαστε να ζήσουμε τα Χριστούγεννα με πνευματική προετοιμασία, ταπείνωση και αγάπη, αντιστεκόμενοι στις σειρήνες του καταναλωτισμού και του φαίνεσθε αλλά όχι του είναι. Μέσα από τη θεολογία της Ενσάρκωσης, η Εκκλησία υπενθυμίζει ότι η αληθινή χαρά και η ειρήνη δεν βρίσκονται στα προσωρινά και εφήμερα, αλλά στη σχέση με τον Θεό και τους ανθρώπους και επενδύοντας στα αιώνια και επουράνια που όμως λόγω της σαρκώσεως συναντιούνται και ταυτίζονται σε αυτή την θεανθρώπινη κοινωνία και στην μετοχή του κτιστού στο άκτιστο.

Ας γιορτάσουμε, λοιπόν αγαπητοί Αναγνώστες, τα φετινά Χριστούγεννα ως μια αληθινή συνάντηση με τον Χριστό, αναζητώντας το φως της φάτνης σε έναν κόσμο που διψά για αγάπη, νόημα και αλήθεια. Αμήν!

ΠΗΓΗ :  http://euxh.gr Συντάκτης  π.Αντώνιος Χρήστου