
του π. Αντωνίου Χρήστου
Αγαπητοί μου Αναγνώστες, στον πνευματικό μας αγώνα, αυτή την τιτάνια και επίπονη προσπάθεια για κάθαρση,
φώτιση και θέωση, αναζητούμε διαρκώς την αφετηρία, το σημείο εκκίνησης. Συχνά, παρασυρόμαστε από τον ζήλο για άμεση κοινωνική δράση, για εξωτερικά κατορθώματα, για την «απαρχή» μιας φαινομενικά ενάρετης ζωής, όπως κατάντησε ο μοναχισμός δηλαδή στη Δύση. Όμως, όπως η σπορά δεν αποδίδει καρπούς χωρίς το κατάλληλο έδαφος και τη φροντίδα, έτσι και ο πνευματικός αγώνας δεν μπορεί να ξεκινήσει πραγματικά χωρίς την ένθερμη προσευχή και ειδικότερα την καρδιακή αδιάλειπτη Ευχή. Χωρίς αυτή την ιερή επικοινωνία με τον Θεό, κάθε προσπάθεια μοιάζει με κτίσιμο στην άμμο, χωρίς θεμέλια και σωστή βάση!
Η προσευχή, και ειδικότερα η Ευχή το γνωστό «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ Θεού, ελέησόν με», αποτελεί την πνευματική μας αναπνοή, την τροφή της ψυχής, το οξυγόνο που τροφοδοτεί κάθε πνευματική κίνηση. Είναι η συνεχής αναφορά στον Σωτήρα, η αναγνώριση της αμαρτωλότητάς μας και ταυτόχρονα η έκφραση της εμπιστοσύνης μας στο άπειρο έλεός Του. Μέσα από την επανάληψη αυτής της σύντομης, αλλά τόσο περιεκτικής προσευχής, η χάρη του Θεού αρχίζει να εργάζεται εντός μας, καθαρίζοντας τον νου και την καρδιά από τα πάθη και τις κοσμικές μέριμνες. Όσοι παρακολουθήσαμε την σειρά ο Άγιος Παΐσιος είδαμε πόσες φορές το τόνισε στις μοναχές της Σουρωτής αλλά και προσκυνητές (λαϊκούς, μοναχούς και κληρικούς) αλλά και πόσες φορές ξενυχτούσε ή διακονούσε με αυτό το φοβερό όπλο έμπρακτα εκείνος.
Κάποιοι ίσως θεωρήσουν ότι ο πνευματικός αγώνας ξεκινάει με την αυστηρή τήρηση των κανόνων, με την εξωτερική ευπρέπεια, εγκλωβισμένοι σε μια καθηκοντολογία δίνοντας την αίσθηση ότι βαδίζουν καλά….! Ωστόσο, η απαρχή του πνευματικού αγώνα δεν είναι κάτι μετρήσιμο από εμάς τους αρχαρίους αλλά κάτι που αξιολογείται από τους έμπειρους στη πνευματική ζωή. Η αληθινή απαρχή είναι εσωτερική, προσωπική και συνδέεται άρρηκτα με την απόφαση να στραφούμε ολοκληρωτικά στον Χριστό, έχοντας ως βασικό μας όπλο την Ευχή είτε είμαστε λαϊκοί είτε κληρικοί και μοναχοί, είτε ζούμε στον κόσμο είτε σε κάποια μάνδρα Μοναστηριού. Η άσκηση και η προσευχή είναι κοινό άθλημα, απλά αλλάζει ο βαθμός μετοχής…!
Η συνεχής επίκληση του ονόματος του Ιησού Χριστού λειτουργεί ως πνευματική ασπίδα απέναντι στις επιθέσεις του πονηρού. Εξαγνίζει την καρδιά από τα πάθη, καθαρίζει τον νου από τους λογισμούς και οδηγεί σε μια κατάσταση ειρήνης και ησυχίας, στην νήψη. Μέσα σε αυτή την κατάσταση, ο άνθρωπος γίνεται δεκτικός στις θείες ενέργειες, στην έλλαμψη του Αγίου Πνεύματος. Χωρίς την Ευχή, η ψυχή παραμένει σκοτισμένη, εγκλωβισμένη στα πάθη, ανίκανη να διακρίνει το φως της αλήθειας.
Είναι αλήθεια ότι ο πνευματικός αγώνας περιλαμβάνει και άλλες πτυχές: την νηστεία, την αγρυπνία, την ανάγνωση των Αγίων Γραφών, την προσφορά στο συνάνθρωπο. Όμως, όλες αυτές οι πρακτικές αποκτούν πραγματικό νόημα και δύναμη μόνο όταν είναι θεμελιωμένες στην Ευχή. Είναι σαν τα κλαδιά ενός δέντρου που τρέφονται από τον κορμό. Χωρίς τον κορμό της προσευχής, όλα τα άλλα στερεύουν και μαραίνονται. Οπότε όταν προσευχόμαστε δεν επιτρέπεται οτιδήποτε άλλο…., αλλά από την άλλη όταν κάνουμε οτιδήποτε άλλο…μπορεί και να προσευχόμαστε!
Ας μην αναζητούμε λοιπόν την «απαρχή» του πνευματικού μας αγώνα σε εξωτερικές φόρμες ή σε προσπάθειες που αποσκοπούν στην «αφομοίωση» σε συγκεκριμένα «σχήματα» ακόμη και αν έχουν αγαθές προθέσεις. Η πραγματική απαρχή βρίσκεται στην ταπεινή μας καρδιά, όταν αυτή αρχίζει να ψελλίζει με πίστη και συντριβή: «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ Θεού, ελέησόν με!» Αυτή είναι η αληθινή Ευχή, η απαρχή κάθε πνευματικής ανόδου, η πηγή κάθε αγιασμού. Ας την κρατήσουμε ζωντανή στα χείλη μας, στον νου μας, στην καρδιά μας, και τότε ο πνευματικός αγώνας θα είναι όχι μόνο εφικτός, αλλά και ευλογημένος.

Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου