του Πρωτοπρ. Νικόλαου Μανώλη,
Εφημερίου του Ι.Ν. Αγ. Σπυρίδωνος Τριανδρίας Θεσσαλονίκης (με τρίμηνη απόσπαση)
Για τον "Στύλο Ορθοδοξίας" (Μάρτιος 2015, αρ. φ. 165)
Κήρυγμα στὸ «ἄν τινων ἀφῆτε τὰς ἁμαρτίας, ἀφίενται αὐτοῖς, ἄν τινων κρατῆτε, κεκράτηνται» (Ἰω. κ΄ 23)
Στὴν σημερινὴ Κυριακή, μέσα ἀπὸ τὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα ποὺ προέρχεται ἀπὸ τὸ κατὰ Ἰωάννη Εὐαγγέλιο, κεφάλαιο 20 καὶ στίχους 19-31, ἐκτός της κεντρικῆς διηγήσεως περὶ τῆς διπλῆς θαυμαστῆς παρουσίας τοῦ Κυρίου στοὺς μαθητές, τὴν παροιμιώδη ψηλάφηση καὶ τὴν ὁμολογία περὶ τῆς θεότητος τοῦ Κυρίου ἀπὸ τὸν ἀπόστολο Θωμά, ἐντύπωση μᾶς προκαλεῖ καὶ ἕνα ἄλλο γεγονός. Εἶναι αὐτὸ ποὺ περιγράφεται στοὺς στίχους 21-23 τῆς περικοπῆς, ποὺ ἀποτελεῖ τὴν πηγὴ ἑνὸς εἰδικοῦ χαρίσματος ποὺ ἔλαβαν οἱ ἀπόστολοι καὶ οἱ διάδοχοί τους ἐπίσκοποι καὶ ἱερεῖς.
Τὸ συγκεκριμένο κείμενο εἶναι τὸ ἑξῆς: «εἶπεν οὖν αὐτοῖς ὁ ᾿Ιησοῦς πάλιν· εἰρήνη ὑμῖν. καθὼς ἀπέσταλκέ με ὁ πατήρ, κἀγὼ πέμπω ὑμᾶς. καὶ τοῦτο εἰπὼν ἐνεφύσησε καὶ λέγει αὐτοῖς· λάβετε Πνεῦμα ῞Αγιον· ἄν τινων ἀφῆτε τὰς ἁμαρτίας, ἀφίενται αὐτοῖς, ἄν τινων κρατῆτε, κεκράτηνται».
Καὶ ἡ μετάφραση: «Τοὺς εἶπε δὲ πάλι ὁ Ἰησοῦς: ‘’Εὐλογία σὲ σᾶς. Ὅπως ὁ Πατέρας ἀπέστειλεν ἐμένα, ἔτσι καὶ ἐγὼ ἀποστέλλω ἐσᾶς’’. Καὶ ἀφοῦ εἶπε αὐτό, φύσηξε σ’ αὐτοὺς καὶ τοὺς λέγει: ‘’Λάβετε ἁγία ἐξουσία (πνευματικὴ ἐξουσία): Σ’ ὅσους συγχωρήσετε τὶς ἁμαρτίες (λόγω μετανοίας καὶ ἐξομολογήσεως), σ’ αὐτοὺς συγχωροῦνται, σ’ ὅσους τὶς ἀφήσετε ἀσυγχώρητες (κόγω ἀμετανοησίας καὶ μὴ ἐξομολογήσεως), μένουν ἀσυγχώρητες».
Εἶναι νομίζω πρέπον κατ’ ἀρχὰς νὰ τονίσουμε πὼς ἡ εἰδικὴ Χάρη «τοῦ δεσμεῖν καὶ λύειν ἁμαρτίας» ποὺ λαμβάνουν ἐδῶ οἱ ἀπόστολοι δὲν ἀποτελεῖ ἀποκλειστικό τους δικαίωμα ἀλλὰ εἰδικὴ δύναμη ἐκ Πνεύματος ἁγίου. Δὲν ἀφορᾶ ἀποκλειστικὰ καὶ μόνον τὰ πρόσωπα τῶν συγκεκριμένων ἀποστόλων ἀλλὰ ὁλόκληρη τὴν Ἐκκλησία. Ἀναφέρεται βέβαια στοὺς μαθητὲς ἀλλὰ καὶ σὲ ὅλους τους ἄλλους ποὺ ἦταν συνηγμένοι, ὅπως ἐπὶ παραδείγματι οἱ δύο μαθητὲς τῶν Ἐμμαοὺς ποὺ ἦταν παρόντες. Βεβαίως οἱ ἀπόστολοι ἔλαβαν εἰδικὴ ἐξουσία, ἀλλὰ οἱ δυνάμεις τοῦ Πνεύματος δόθηκαν σὲ ὅλους τους τότε παρόντες, σὲ ὁλόκληρη τὴν Ἐκκλησία. Αὐτὸ εἶναι μία οἰκουμενικὴ θέση τῶν ἁγίων Πατέρων ποὺ ἀφορᾶ τὸ πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ εἰδικὴ αὐτὴν Χάρη ἀπὸ τοὺς ἀποστόλους, μέσω τῆς ἀποστολικῆς διαδοχῆς, πέρασε στοὺς ἐπισκόπους ὅλων τῶν αἰώνων καὶ στοὺς ἱερεῖς ποὺ λαμβάνουν καὶ τὸ χάρισμα αὐτὸ.
Τὸ γεγονὸς αὐτὸ ἀφορᾶ τὴν Ἐκκλησία γιατί οἱ συνέπειες εἶναι σωτηριολογικές. Ἡ ἐξουσία αὐτὴ τὴν ὁποία λαμβάνουν οἱ ποιμένες της, τὴν ἄσκησε πρωτίστως ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου συγχωρώντας ἁμαρτίες. Ἐπὶ παραδείγματι στὸ θαῦμα τοῦ Παραλύτου: «Γιὰ νὰ μάθετε δέ, ὅτι ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἔχει ἐξουσία νὰ συγχωρεῖ ἁμαρτίες ἐπάνω στὴ γῆ, - τότε λέγει στὸν παραλυτικό: ‘’Σήκω καὶ πάρε τὸ κρεβάτι σου καὶ πήγαινε στὸ σπίτι σου’’[1]».
Ἡ εἰδικὴ δύναμη «τοῦ δεσμεῖν καὶ λύειν» ποὺ ἀπὸ τὸν Κύριο μεταβιβάστηκε στοὺς ἀποστόλους καὶ στὴν Ἐκκλησία, σύμφωνα με έναν ερμηνευτή, δὲν περιορίζεται μόνον σὲ ἁπλὴ προσφορὰ συγγνώμης ἢ σὲ ἀπειλὴ καταδίκης. Οὔτε μόνο στὴν διακήρυξη τῆς σωτηρίας ἢ τῆς ἀπώλειας μέσω τοῦ εὐαγγελικοῦ κηρύγματος. Ἀφορᾶ ἕναν πολὺ δυνατὸ καὶ ἀποτελεσματικὸ λόγο εἴτε γιὰ ἄρση τῆς ἐνοχῆς ἀπὸ τὸν ἔνοχο εἴτε πρὸς δέσμευση τῆς ἐνοχῆς αἰώνια. Τὸ ἀληθινὸ ὄργανο τοῦ ἁγίου Πνεύματος, (ὁ ἀπόστολος, ὁ ἐπίσκοπος, ὁ ἱερεὺς) δὲ λέγει μόνο «ἐσώθης», ἀλλὰ σώζει πραγματικὰ μὲ τὸν λόγο του. Δὲ λέγει ἁπλὰ «ἀπωλέσθης», ἀλλὰ καταδικάζει πραγματικά. Αὐτὸ συμβαίνει διότι κάθε φορὰ ποὺ θὰ ἀπαγγείλει αὐτὸν τὸν λόγο διὰ τοῦ ἁγίου Πνεύματος, ὁ Θεὸς σφραγίζει αὐτὸν τὸν λόγο, τὸν ἐπικυρώνει.
Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος τονίζει πὼς στὴν συγκεκριμένη περίπτωση ὁ Κύριος φανερώνει στοὺς μαθητές του, ποιὸ εἶδος ἐνέργειας τοὺς δίνει. Δὲν τοὺς δίνει στὴν περίπτωση αὐτὴν ἀκόμα τὴ θαυματουργικὴ ἰδιότητα, παραδείγματος χάρη, νὰ μποροῦν νὰ ἀναστήσουν νεκρούς, πράγμα ποὺ θὰ τοὺς δοθεῖ σαράντα ἡμέρες ἀργότερα. Τοὺς δίνει τὸ χάρισμα νὰ συγχωροῦν ἁμαρτήματα. Ἐκτιμᾶ πὼς αὐτὸ εἶναι τόσο δυνατὸ ὥστε θὰ πρέπει νὰ πείθει ὅλους τους πιστοὺς νὰ συμπεριφέρονται πρὸς τοὺς ἔχοντας αὐτὴν τὴν ἐνέργεια καὶ ἐξουσία ἱερεῖς, μὲ ἀγάπη, σεβασμὸ καὶ τιμή. Συμβουλεύει νὰ προσέχουν νὰ μὴν ἐνεργοῦν ἐναντίον τους γιατί αὐτοὶ (οἱ ἱερεῖς) θὰ δώσουν λόγο γιὰ τὸ ποίμνιο καὶ ἂν τὸ ποίμνιο ἀντὶ νὰ τοὺς σέβεται, ἐνεργεῖ ἐναντίον τους, τότε οἱ ἱερεῖς καταντοῦν εὐκολοπρόσβλητοι καὶ εὐκολοκατάβλητοι στὰ κύματα τῶν πειρασμῶν. Ὅταν ὅμως οἱ ἱερεῖς ἀπολαμβάνουν τὴ δέουσα τιμὴ ἐκ μέρους τῶν πιστῶν, τότεεὐθυδρομοῦν καὶ θὰ μπορέσουν νὰ τακτοποιήσουν καὶ τὰ θέματα τοῦ ποιμνίου καλῶς.
Ἂς εὐχαριστήσουμε λοιπὸν ἀδελφοί, ὅλοι ἐκ βάθους καρδίας, τὸν Κύριο, γιὰ τὶς τὸ εἰδικὸ χάρισμα ποὺ παρέδωσε στὴν Ἐκκλησία, νὰ συγχωρεῖ τὶς ἁμαρτίες μας. Ἄς προστρέχουμε συνεχῶς ζητώντας τὸ ἔλεός Του, τόσο στὶς προσωπικές μας προσευχὲς ὅσο καὶ μέσω τοῦ φοβεροῦ μυστηρίου τῆς ἐξομολογήσεως. Ἀμὴν!
[1] Ματθ. θ΄ 6
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου