Ἡ ἔννοια τοῦ Ἐθελοντισμοῦ ἀπό τήν πλευρά τοῦ ἁπλοῦ ἀνθρώπου. Μέ τρομάζει ἤ μέ γεμίζει ἡ πρόσκληση γιά Ἐθελοντική προσφορά στόν Ὀγκολογικό ἄρρωστο;

Ομιλία του κ. Ιωάννη Κανναβού 

στο 3ο σεμινάριο εθελοντικής διακονίας ασθενών της Ι. Μ. Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως

Στό λεξικό τοῦ Γ. Μπαμπινιώτη τῆς Νέας Ἑλληνικῆς Γλώσσας ἀναφέρει γιά τόν ἐθελοντισμό ὅτι εἶναι ἡ ὀργανωμένη προσφορά ὑπηρεσιῶν στό κοινωνικό σύνολο χωρίς τήν ἀπαίτηση ἀνταλλάγματος.  Ἄρα ὁ ἐθελοντής εἶναι αὐτός πού προσφέρεται μέ τή θέλησή του γιά συγκεκριμένο σκοπό, ἐθελουσίως, αὐτοβούλως, μέ θεληματική θυσία, ἑκούσια προσφορά τοῦ ἑαυτοῦ του, μέ θυσία πολλές φορές τῶν συμφερόντων του, τοῦ χρόνου του, τῆς ἀνάπαυσής του.

Ὁ ἐθελοντισμός ἐκφράζεται μέ πολλούς τρόπους, ὁ καθένας ἀπό αὐτούς μέ τή δική του φυσιογνωμία καί μέθοδο δράσης. Κοινό χαρακτηριστικό ὅλων εἶναι ἡ ἀνιδιοτελής προσφορά, ἡ ἀλληλεγγύη στόν συνάνθρωπο.  Στή σύγχρονη ἐποχή ὁ ἐθελοντισμός ἔχει καθιερωθεῖ ὡς ὁ θεσμός ἐκεῖνος πού συμβάλλει στήν ἀντιμετώπιση τῶν κοινωνικῶν, οἰκονομικῶν καί περιβαλλοντικῶν προβλημάτων καί καλεῖται νά ἀναπληρώσει τά κενά πού δημιουργεῖ ἡ ἀδυναμία τοῦ κράτους καί οἱ μηχανισμοί τῆς ἀγορᾶς.

Μποροῦμε νά χωρίσουμε τόν ἐθελοντισμό σέ δημόσιο - ἐπίσημο καί σέ ἰδιωτικό – ἀνεπίσημο, δηλαδή  σέ πιό προσωπικό ἐπίπεδο.

Στή πρώτη κατηγορία ἀνήκουν οἱ πολλές Μή Κυβερνητικές Ὀργανώσεις (ΜΗ.ΚΥ.Ο.) μέ πλῆθος ἐθελοντικῶν δράσεων ὅπως εἶναι ἡ ἀναφορά σέ πολιτισμικές ἐκδηλώσεις, στή διαφύλαξη καί ἀξιοποίηση τοῦ περιβάλλοντος, σέ κοινωνικές ἐκδηλώσεις καί δράση, σέ ἐκκλησιαστικές,  φιλανθρωπικές καί ἀκόμη πολιτικές δράσεις. Στή τελευταία κατηγορία ἀνήκει ὁ λεγόμενος ἀκτιβισμός, activisme (διεθνής γαλλικός ὅρος) στά ἑλληνικά πρακτικισμός, πραξεολογία· ἡ πολιτική καί πρακτική ἀντίληψη πού δίνει μεγάλη ἔμφαση σέ μαζικές ἀτομικές δραστηριότητες, ὅπως οἱ διαδηλώσεις, οἱ ὑπογραφές αἰτήσεων, οἱ πορεῖες, οἱ ἀπεργίες, οἱ καταλήψεις, οἱ κινητοποιήσεις καθαρισμοῦ, ἀναδάσωσης κλπ γιά τήν ἐπίτευξη ἑνός στόχου κοινωνικῆς – πολιτικῆς φιλοσοφίας.

Σέ κάθε πεδίο ἐφαρμογῆς, οἱ μή  κυβερνητικές ὀργανώσεις ἔχουν μορφή Ἱδρύματος ἀστικῆς, μή κερδοσκοπικῆς ἑταιρείας, σωματεῖα, συλλόγους πού στηρίζουν τή δράση τους στήν ἐθελοντική προσφορά τῶν μελῶν τους, προάγοντας, ἐνδυναμώνοντας τήν κοινωνική ἀλληλεγγύη πρός ἐπίτευξη τοῦ σκοποῦ των.

Ὁ ἐθελοντισμός δέν εἶναι ἁπλά ἕνας ὅρος, εἶναι στάση ζωῆς, εἶναι μία συλλογική δράση στή κοινωνία.  Θά θυμόσαστε γιά παράδειγμα μία τέτοια περίπτωση ἐθελοντικῆς δράσεως στούς Ὀλυμπιακούς ἀγῶνες τῆς Ἀθήνας, ὡς ἐπίσης στόν πρόσφατο Μαραθώνιο του Νοεμβρίου μέ τήν προστασία τῶν ἀθλητῶν ἀπό τό πλῆθος τῶν ἐθελοντῶν μέ τά γνωστά μπλουζάκια  volunteer πού ἀναπληρώνουν τούς ἀστυνομικούς, οἱ ὁποῖοι δέν ἐπαρκοῦν γιά τήν ἀσφάλεια τόσο πολλῶν ἀθλητῶν.

Νά σημειώσουμε ἐδῶ ὅτι ἡ 5η Δεκεμβρίου ἔχει ὁρισθεῖ ὡς παγκόσμια ἡμέρα ἐθελοντισμού.

Στή δεύτερη κατηγορία ἀνήκουν οἱ δράσεις σέ προσωπικό ἐπίπεδο, ἄς ποῦμε ἡ βοήθεια ἑνός ἀτόμου μέ εἰδικές ἀνάγκες στό δρόμο. Ἡ συμπαράσταση ἑνός χρήζοντος  βοηθείας γείτονα. Ἡ αἱμοδοσία. Ἡ ἀνακούφιση πού παρέχουμε σέ  κάποιον πάσχοντα συνάνθρωπο εἴτε οἰκονομική εἴτε ἠθική.

Θά λέγαμε ὅτι ὑπάρχει καί Τρίτη κατηγορία ἐθελοντισμού πού συνδυάζει συλλογική καί ἀτομική δράση, ἀφοῦ ὁ συνειδητός ἐθελοντής, σπεύδει σέ κάθε ἀνάγκη πού θά τοῦ γίνει ἀντιληπτή καί προσφέρει τήν βοήθειά του.

Νομίζω σέ αὐτή τήν ἐθελοντική δράση ἀνήκουμε καί οἱ παρόντες. Παίρνουμε τά μηνύματα ἀπό τήν Ἐκκλησία μας πρός συμπαράσταση στούς ἀσθενεῖς καί συνδράμουμε συλλογικά, ἀλλά καί προσωπικά, ὅπου ἐκτιμᾶμε ὅτι μποροῦμε νά προσφέρουμε τήν ἀγάπη μας.

Ὅλοι οἱ προλαλήσαντες καί στά προηγούμενα προγράμματα γιά τήν διακονία  ἀσθενῶν, ἀπό ἐθελοντές, προσέφεραν ἀξιόλογες σκέψεις καί ὁδηγίες ἀπό πλευρᾶς ἰατρικῆς ἐπιστήμης.

Ἡ μετριότης μου τώρα καλεῖται  νά συνδράμει στήν διαφορετική ἀντιμετώπιση τοῦ ἐθελοντισμοῦ. Ὁ οἰκονομικός  δέν ἔχει νά κάνει σημαντική παρέμβαση στό θέμα καθότι ὁ ἐθελοντισμός δέν ἔχει οἰκονομικά κίνητρα. Τό μόνο πού θά μποροῦσε νά παρατηρήσει εἶναι ὅτι γιά λόγους ἐξυπηρετήσεως τῆς βιωσιμότητας τῆς ἐθελοντικῆς ἐργασίας, σέ κάποιες περιπτώσεις ὁ ἐθελοντής, θά πρέπει νά ἀμείβεται. Καί βέβαια μέ ἔμμεσο τρόπο, παρέχοντάς του γιά παράδειγμα τά ἔξοδα μεταβάσεως, δωρεάν διαμονή, διατροφή ἤ ἄλλες διευκολύνσεις, ὅπου ὑπάρχει ἐξαιρετική ἀνάγκη. Παρά ταῦτα θά μιλήσουμε ἀργότερα γιά κάποια ἄλλα οἰκονομικά, καί γιά μία ἄλλη διαφορετική ἐπένδυση.

Μοῦ ζητήθηκε λοιπόν, ἀπό τόν ἀγαπητό φίλο καί ἀγωνιστή Ἀρχιμανδρίτη πατέρα Θεοδόσιο, ἀπό τούς πρωτεργάτες τῆς ἐθελοντικῆς διακονίας ἀσθενῶν, μαζί μέ τόν ἅγιο πρωτοσύγκελο τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ἰλίου, πατέρα Γαβριήλ,  νά μιλήσω ὡς ἕνα ἐνεργό μέλος τῆς Ἐκκλησίας μέ τήν προσωπική μου ἐμπειρία ἀπό τήν ἐθελοντική μου  συμμετοχή σέ ἕνα Σύλλογο, τῶν Φίλων της Ἱερᾶς Μονῆς Ξενοφῶντος τοῦ Ἁγίου Ὅρους καί ἐπίσης ὡς υἱός τοῦ μακαριστοῦ πατρός μου κατά σάρκα, πατρός Σωτηρίου, πού ὑπηρέτησε ὡς Ἱερέας σέ δύο νοσηλευτικά Ἱδρύματα. Στό Γενικό Κρατικό της Νίκαιας (Ι.Ν. Ἄγ. Παντελεήμονος) καί κυρίως στό ὁμώνυμο ἐκκλησάκι τοῦ Θεραπευτηρίου Εὐαγγελισμοῦ.

Στά μέσα Νοεμβρίου τήν ὀγδόη Κυριακή του Λουκᾶ, ἡ Ἐκκλησία μᾶς πρόβαλε τήν παραβολή τοῦ Καλοῦ Σαμαρείτη (*1). Δέν θά ἀναφέρουμε ἐδῶ τό κείμενο τῆς παραβολῆς αὐτῆς γιατί εἶναι πολύ γνωστή σέ ὅλους. Μέσα ἀπό τίς παραβολές τοῦ ὁ Κύριος περνοῦσε ταυτοχρόνως πολλαπλά μηνύματα. Οἱ παραβολές τοῦ Κυρίου ἔχουν πολλά ἐπίπεδα ἀναφορᾶς, ἀνάλογα μέ τό πνευματικό ἐπίπεδό του καθενός. Στό πρῶτο ἐπίπεδο παρουσιάζεται ἕνα ἁπλό μήνυμα  στήν παραβολή τοῦ καλοῦ Σαμαρείτη, εὐκόλως ἀντιληπτό, πώς ἕνας ἄνθρωπος πρέπει νά ἀντιμετωπίζει κάποιον πάσχοντα συνάνθρωπό του. Ὄχι δηλαδή ὅπως συμπεριφέρθηκαν οἱ Ἱερεῖς στόν τραυματισθέντα ἀπό ληστές ἄνθρωπο, πού  τόν προσπέρασαν, χωρίς τελικά νά τόν συνδράμουν στό πόνο του, ἀλλά ἀντιθέτως, ὅπως ἔκανε ὁ καλός Σαμαρείτης πού τόν βοήθησε ἀμέσως μόλις τόν εἶδε, μέ ἀγάπη καί καλοσύνη .

Σέ ἕνα ἄλλο ἀνώτερο ἐπίπεδο, στό πνευματικό, τῆς παραβολῆς αὐτῆς ὅπως μᾶς ἐξηγοῦν οἱ πατέρες τῆς ἐκκλησίας μας, μέ φωτισμό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί ἔχω ὑπ’ ὄψιν μου ἐδῶ τόν  λόγιο πατριάρχη τῆς Κωνσταντινουπόλεως, Γερμανό Β’ (1222-1240) ὁ ὁποῖος μᾶς ἐξηγεῖ τό μυστικό νόημα αὐτῆς τῆς παραβολῆς, μέσα σέ μία πρόταση:  <<Σαμαρείτης εἶναι ὁ Χριστός πού ἐσαρκώθη ἀπό τήν ὑπερευλογημένη ἀειπάρθενον Μητέρα του, τήν Παναγία, τό «ἴδιον κτῆνος», τό ζῶον του,  εἶναι τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Οἴνος (πού τοῦ προσέφερε) εἶναι ὁ διδασκαλικός λόγος, ἔλαιον ἡ φιλανθρωπία. Τό πανδοχεῖο εἶναι ἡ Ἐκκλησία, ὁ πανδοχέας εἶναι οἱ Ἀπόστολοι, οἱ Ἀρχιερεῖς καί διδάσκαλοι. Δύο δηνάρια, ἡ παλαιά καί ἡ νέα Γραφή καί ἡ ἀγάπη πρός τόν Θεόν καί πρός τόν πλησίον. Καί ἡ ἐπάνοδος τοῦ Σαμαρείτη, ἡ Δευτέρα τοῦ Χριστοῦ Παρουσία καί ἔλευση.>>

Δέν θά ἔλεγα ὁ πρῶτος, γιατί ἀπό τήν ἀρχαιότητα ὑπῆρχαν ἐθελοντές, ἀλλά ὁ μεγαλύτερος ἐθελοντής στήν ἀνθρωπότητα εἶναι ὁ Ἴδιος ὁ Κύριος. Εἶναι ὁ καλός Σαμαρείτης πού παρά τά ἤθη τῆς ἐποχῆς ἐκείνης φρόντισε τόν ἐχθρό του, τόν ἀλλοεθνῆ. Χωρίς ὑστεροβουλία, χωρίς νά ἔχει ὑποχρέωση ὡς ἀλλοεθνής, κινήθηκε ὅμως ἀπό ἀγάπη,  τόν φρόντισε, τόν σήκωσε στόν ὦμο του, τόν πῆγε γιά θεραπεία, πλήρωσε, τόν ἔσωσε καί τέλος εἶχε τήν ἔγνοια  γιά τό μέλλον του! Εἶναι Αὐτός πού ἑκουσίως ὑπέμεινε Σταυρό!

Ἕνα ἀπό τά προσωνύμια τοῦ Κυρίου εἶναι: <<Θελητής τοῦ Ἐλέους!>>(*2)  Αὐτός, πού διήρχετο εὐεργετῶν καί θεραπεύων πάντας, σέ ὅλη τήν Ἰουδαία. (*3)

Νά λοιπόν τό πρότυπο γιά μας, γιά κάθε ἐθελοντή. Νά πώς πρέπει νά κινούμεθα.  Ἐκεῖνος μᾶς ἔδειξε ποιός εἶναι ὁ πλησίον μας. Ἀναγκάσθηκε ὁ νομικός της παραβολῆς νά παραδεχθεῖ  ποιός εἶναι ὁ πλησίον. Ὄχι πλέον μέ κριτήριο τήν ἀπόσταση, οὔτε μέ τήν καταγωγή, ἀλλά <<ὁ ποιῶν τό ἔλεος μέτ΄ αὐτοῦ>>.

Πολύ σύντομα, πήραμε τό μυστικό μήνυμα αὐτῆς τῆς παραβολῆς καί ἄς προχωρήσουμε τώρα στό δεύτερο μέρος, τό πρακτικό της. Ὡραία ὅλα αὐτά. Καί ἐγώ τώρα τί θά κάνω; Θά κάνω τό καλό Σαμαρείτη; Ἀκριβῶς.

Θά προσπαθήσω νά μιμηθῶ τόν Κύριο, τόν <<Θελητή τοῦ ἐλέους>>. Ὅταν θά ἔρθει ἡ ὥρα τῆς ἐξόδου μας, ὁ Κύριος θά μᾶς πεῖ: <<πείνασα καί μοῦ δώσατε νά φάω, ἤμουν στή φυλακή καί μέ ἐπισκεφθήκατε, ἤμουν ἀσθενής καί μέ βοηθήσατε>>, ἤ τό ἀντίθετο. Βλέπουμε λοιπόν ἀπό τό Εὐαγγέλιο τῆς Κρίσεως ὅτι βασικό κριτήριο γιά τή σωτηρία μας, εἶναι  ἡ ἀγάπη στόν συνάνθρωπό μας. Καί ἡ ἀγάπη στόν συνάνθρωπό μας εἶναι ἡ ἀγάπη στό Θεό. Ὅ,τι κάνουμε στό πλησίον μας, τελικά τό κάνουμε στό Θεό, γιατί κάθε ἄνθρωπος εἶναι εἰκόνα τοῦ Θεοῦ.

Γι’ αὐτό χρειάζεται νά προσφέρουμε τήν ἀγάπη μᾶς ἁπλόχερα,  καί μέ ὅποιον τρόπο μποροῦμε. Ἡ Ἐκκλησία μᾶς ζητᾶ συνδρομή μέσω τῶν ἁγίων Πατέρων νά βοηθήσουμε τούς ἀσθενεῖς μέ ἀνίατη ἴσως ἀσθένεια. Νά ἄλλη μία εὐκαιρία. Νά μία εὐκαιρία νά γίνουμε καλοί Σαμαρεῖτες. Οἱ καλοί Ἱερεῖς θά μᾶς δείξουν τόν τρόπο πού θά δράσουμε. Πρόθυμα, μέ φιλότιμο νά ἀνταποκριθοῦμε. Καί δέν ξεχνᾶμε ὅτι πρῶτα ὠφελοῦμε τόν ἑαυτό μας καί μετά τόν συνάνθρωπό μας. Τά καλά καί συμφέροντα τῆς ψυχῆς μας. Γιατί ἡ σωτηρία  τῆς ψυχῆς μᾶς περνᾶ ἀπό τόν πλησίον μας. Τί πιό ὡραῖο πράγμα νά προσφέρουμε  λίγο ἀπό τόν χρόνο μας στήν ἐξυπηρέτηση, στήν παρηγοριά τοῦ πλησίον μας καί τελικά τήν ἔμπρακτη ἀγάπη μας στό Θεό.

Καί ὑπάρχουν πολλοί τρόποι νά βοηθήσουμε τόν πλησίον μας. Ὅ,τι μπορεῖ ὁ καθένας, ἄς προσφέρει, μέ μία ἐπίσκεψη, μέ μία καλή κουβέντα, μέ ἕνα τηλέφωνο στόν πάσχοντα ἀδελφό μας.

Θά περάσει βέβαια ὁ λογισμός, πού ὅμως εἶναι ἀνθρώπινος. Δηλαδή  τί θά κάνω. Νά τρέχω στά νοσοκομεῖα;. Νά κινδυνεύω νά κολλήσω κανένα ἰό; Καί ποῦ νά βρῶ χρόνο; Καί πρέπει νά δίνω χρήματα, πού μέ τήν οἰκονομική κρίση εἶναι καί λιγοστά;

Πρῶτα πρῶτα ὁ ἐθελοντισμός δέν εἶναι οἰκονομική προσφορά. Ὅποιος ὅμως ἔχει οἰκονομική εὐχέρεια εἶναι ἡ καλύτερη ἐπένδυση. Δίνεις ὅπου ὑπάρχει ἀνάγκη κάτι καί εἰσπράττεις ἑκατονταπλάσια. Μᾶς τό βεβαιώνει ὁ Ἴδιος ὁ Κύριος. Αὐτή ἡ ἐπένδυση δέν διδάσκεται σέ καμιά οἰκονομική σχολή. Ἀπό πρωτοετεῖς φοιτητές μαθαίνουμε γιά τήν οἰκονομική εὐημερία. Σάν νά εἶναι μόνο σῶμα ὁ ἄνθρωπος, σάν νά μήν ἔχει ψυχή. Τό μόνο πού μαθαίνουμε εἶναι πώς ἀτομικά νά περάσουμε καλά.

Ἡ Ἐκκλησία ὅμως ἀπευθύνεται καί στήν ψυχή, τό ἀθάνατο μέρος τοῦ ἀνθρώπου, πού τόν διαφοροποιεῖ ἀπό τά ζῶα, ένῶ τό σῶμα μας ἔχει ἡμερομηνία λήξεως.

Δέν κατηγορεῖ τό πλοῦτο. Μιλᾶ γιά τήν σωστή διαχείριση τοῦ πλούτου, ὅπως ἀκοῦμε σέ συνεχόμενες Κυριακές στά Εὐαγγελικά ἀναγνώσματα, πρίν τά Χριστούγεννα. Μήν λοιπόν ἀφήνετε τά χρήματά σας νά τά ἐκμεταλλευθοῦν ἀργότερα ἄλλοι. Ἄς τά ἀξιοποιήσουμε τώρα, ἐν ζωή.  Ὅ,τι μέ φιλότιμο δώσουμε τώρα,  τό καταθέτουμε μέ ἀσφάλεια στή Τράπεζα τοῦ Θεοῦ. Ἀλλά καί ὅποιος δέν εἶναι πλούσιος καί δώσει  κάτι ἀπό τό ὑστέρημά του στόν ἀναξιοπαθοῦντα πλησίον του, μέ διάκριση, τά δίνει, τά ἀποταμιεύει στό Θεό.(*4). Καί θά τό βρεῖ σίγουρα μπροστά του.

Ἡ ἐθελοντική προσφορά εἶναι πολύπλευρη. Ἐδῶ ὄπως είπαμε, δέν καλούμαστε νά προσφέρουμε χρήματα, ἀλλά κυρίως τήν ἀγάπη μας σέ ἀσθενεῖς πού τήν ἔχουν ἀνάγκη, μέ ἕναν καλό λόγο, ἕνα χαμόγελο, μέ ἕνα ἐνθαρρυντικό μήνυμα, νά κάνει ὑπομονή, νά τοῦ προσφέρουμε ἕνα ποτήρι νερό, ἤ ὅ,τι ἄλλο χρειασθεῖ. Νά ἔχει ἐλπίδα στό Θεό.

Ὁ ἀσθενής ἀνοίγει πιό εὔκολα  τήν καρδιά του, ἀπ΄ ὅτι ὁ ὑγιής.

Ὑπάρχει μεγάλο πεδίο προσφορᾶς, καί ὅλα αὐτά θά προσπαθήσουν νά μεταδοθοῦν στούς πάσχοντες καί ἀπό τά ἀκούσματα τῶν ὑποψηφίων ἐθελοντῶν στά σεμινάρια αὐτά τῆς Ἱερᾶς  Μητροπόλεως.

Ὁ μακαριστός πατέρας μου, Σωτήριος, ἔδρασε κυρίως, στό μεγαλύτερο ἴσως νοσοκομεῖο τῆς Ἑλλάδος. Κοινωνοῦσε ἀσθενεῖς ὅλο σχεδόν τό 24ωρο, ὅποτε ὑπῆρχε ἀνάγκη στά 20 περίπου χρόνια πού λειτουργοῦσε στόν Εὐαγγελισμό. Πολλές φορές τόν ξύπναγαν ἀπό τόν ὕπνο του καί ἔτρεχε ἀκούραστα. Δέν κοινωνοῦσε κανένα, ἄν πρῶτα δέν τόν προετοίμαζε μέ τήν ἐξομολόγηση. Τελείωνε γρήγορα τή Θεία Λειτουργία γιά νά προφθάσει νά κοινωνήσει πρωί πρωί τούς ἀσθενεῖς, πρίν πάρουν τά φάρμακά τους. Κατόπιν ἀφοῦ κοινωνοῦσε καί τούς ἀπομονωμένους ἀσθενεῖς, συνήθως μέ ἀνίατες καί μεταδοτικές ἀσθένειες, ὅπως ἀσθενεῖς μέ Ἐϊτζ, στό τέλος κατέλυε τή Θεία Κοινωνία.  Καθώς βρισκόταν στήν πηγή τῶν μικροβίων,  ποτέ δέν τοῦ πέρασε ἀπό τό μυαλό, ἄν θά ἔπρεπε νά προφυλαχθεῖ ἀπό αὐτά· γιατί εἶχε θώρακα τήν πίστη. Ποτέ δέν τρόμαξε!

Κοιμήθηκε πρίν περίπου ἀπό ἕνα χρόνο σέ βαθειά γεράματα. Τό ἴδιο καί ὁ π. Ἀναστάσιος στό Λαϊκό, ἤ ὁ π. Εὐσέβιος Γιαννακάκης στό Ἱπποκράτειο καί τόσοι ἄλλοι νοσοκομειακοί Ἱερεῖς. Κανείς δέν τρόμαξε. Καί κανένας δέν ἔπαθε τίποτα ἀπό τά μικρόβια πού κάθε ὀρθολογιστής θά τά σκεπτόταν  καί θά δίσταζε νά τό κάνει.

Πρέπει νά γνωρίζουμε ὅτι δέν γίνεται τίποτα, ἄν δέν τό ἐπιτρέψει ὁ Θεός. Ἐμεῖς κάνουμε αὐτό πού ἐξαρτᾶται ἀπό ἐμᾶς, πλένουμε τά χέρια μας,  φροντίζουμε τήν ὑγεία μας, κάνουμε τό Σταυρό μας καί τότε θά ἔχουμε αὐτό πού λένε οἱ Πατέρες: Εὐλογία. Εὐλογία γιά μας, γιά τήν οἰκογένειά μας, γιά τό περιβάλλον μας.

Ὅταν ἤμουν μικρός, παρατήρησα ὅτι ὁ πατέρας μου πού τότε ἦταν λαϊκός, πήγαινε κάθε Κυριακή μετά τήν Ἐκκλησία καί ἐπισκεπτόταν μέ  φίλους του νοσοκομεῖα, γιά νά προσφέρει τήν ἀγάπη του, ἰδίως σέ ἄγνωστους ἀσθενεῖς. Κάποιες φορές μάλιστα πήγαινε καί σέ φυλακές, ὅπως τοῦ Κορυδαλλοῦ ὅπου ἐκεῖ γνωρίσθηκε μέ τόν σημερινό ἐπίσκοπο Γλυφάδος, πατέρα Παῦλο.

Μία μέρα τόν ρώτησα: Τί πᾶς καί κάνεις Πατέρα σέ ἄγνωστους ἀσθενεῖς; Ἔλα νά δεῖς, μοῦ ἀπάντησε. Πράγματι μία Κυριακή, ἀπό περιέργεια, πῆγα μαζί μέ τή παρέα του στό Ἱπποκράτειο. Πῆραν τήν εὐλογία ἀπό τόν Ἱερέα τοῦ Νοσοκομείου, τόν π. Εὐσέβιο τότε, καί κάτι περιοδικά καί ἀνεβήκαμε στούς θαλάμους.

Ἐπισκέπτονταν τυχαία ἀσθενεῖς καί εἰδικά ὅσους δέν εἶχαν ἐπισκεπτήριο πού συνήθως ἦταν μοναχικοί. Τούς πλησίαζαν, τούς ρωτοῦσαν ἄν εἶχαν καμιά ἀνάγκη, καμιά ἐπιθυμία, ἄν ἤθελαν νά ἐνημερώσουν κανένα δικό τους, ἤ ὁτιδήποτε ἄλλο. Κατόπιν τούς ἔδιναν κάποια εὐλογία καί συνάμα τούς μιλοῦσαν γιά τή δύναμη τῆς προσευχῆς, καί τῆς Θεϊκῆς βοηθείας.

Κάθε ἄνθρωπος λοιπόν μπορεῖ ἄν τό θέλει νά βοηθήσει, καί νά προσφέρει σέ αὐτό πού ζητᾶ ἡ ἐκκλησία μέσω τῶν καλῶν Ἱερέων πού φροντίζουν νά ἐνημερώσουν ἐσᾶς τούς ἐθελοντές, νά ἀφιερώσετε  λίγο ἀπό τόν πολύτιμο χρόνο σας,  μέ προθυμία, μέ φιλότιμο. Πιστεύοντας ἀκράδαντα ὅτι τελικά βοηθᾶμε  πρῶτα τόν ἴδιο τόν ἑαυτό μας!

Πολύ μέ συνταράσσει  μία ἄλλη παραβολή, αὐτή πού ἀναφέρεται στίς μωρές παρθένες. Αὐτές εἶχαν πολλές ἀρετές καί μάλιστα τῆς παρθενίας, πού ὑπερβαίνει τή φύση μας. Οἱ πέντε μωρές λοιπόν παρθένες ἔχασαν τή βασιλεία, τόν Παράδεισο, γιατί δέν εἶχαν ἔλεος, ἐλεημοσύνη, ἀλληλεγγύη, ἀγάπη. Καί τί κρίμα! Ἦταν ἀπό αὐτές πού καλοῦμε καλούς ἀνθρώπους! Κανένα δέν πείραξαν! Σέ κανένα δέν ἔκαναν κακό, ὅπως συνήθως λέμε. Ὅμως ἔχασαν τή βασιλεία, γιατί δέν ἔκαναν τό καλό. Δέν ἀγάπησαν τόν πλησίον!

Ἐμεῖς ὅμως θά μιμηθοῦμε τόν καλό Σαμαρείτη, τίς σώφρονες παρθένες πού εἶχαν ἔλεος πού συνέδραμαν τόν πλησίον, πού ἀληθινά καί φιλότιμα προσέφεραν τελικά τήν ἀγάπη τους, πού ἀλλοῦ, στόν ΄Ἴδιο τό Χριστό, στόν <<Θελητή τοῦ Ἐλέους>>.

Σέ Αὐτόν πού εἶναι ὁ μεγαλύτερος ἐθελοντής καί πρότυπο ἐπί τῆς γής.!

Ποῦ θά μᾶς ἀνταμείψει, ὅταν ἐπιστρέψει, ὅπως τό ὑποσχέθηκε στήν παραβολή τοῦ καλοῦ Σαμαρείτη πού ἀναφέραμε, κατά τήν Δευτέρα καί Ἔνδοξη παρουσία Του!

Θά τελειώσω,  μέ ἕνα σύγχρονο παράδειγμα ἐθελοντισμού πού δείχνει ὅτι εἶναι ἐφικτό καί σήμερα τό πνεῦμα τοῦ καλοῦ Σαμαρείτη.

Ὁ π. Ὀνούφριος Ἱερομόναχος στήν Ι.Μ. Παντελεήμονος Πεντέλης, ἐπισκεπτόταν στό Ἱπποκράτειο Νοσοκομεῖο κάποιους ἀσθενεῖς. Στό δέ ὀγκολογικό τμῆμα, ὑπῆρχε μία ἀσθενής κυρία πού βρισκόταν σέ  προχωρημένο στάδιο καρκίνου. Αὐτή εἶχε ἀνάγκη ἰδιαίτερης φροντίδας,  τήν ὁποία τῆς τήν προσέφερε ἁπλόχερα μία κυρία, πού τήν καθάριζε καί τήν συντρόφευε μέ παρήγορα καί τρυφερά λόγια. Κάποια μέρα πού ἡ κυρία αὐτή ἔτυχε νά ἀπουσιάζει, ἐπισκέφθηκε τήν ἀσθενῆ ὁ π. Ὀνούφριος, ὁ ὁποῖος μέ ἀπορία τήν ρώτησε: <<πού εἶναι ἡ ἀδελφή σας καί δέν ἦρθε σήμερα;>> Καί ἐκείνη τοῦ ἀπάντησε, μέ δακρυσμένα μάτια. Δέν εἶναι ἀδελφή μου, πάτερ. Τῆς  γυναίκα αὐτῆς  τῆς διέλυσα τό σπίτι της, παίρνοντας τόν ἄνδρα της καί καταστρέφοντας τήν οἰκογένειά της! Παρόλα ταῦτα εἶναι ὁ μοναδικός ἄνθρωπος πού μου συμπαραστέκεται στίς δύσκολες αὐτές στιγμές τῆς ζωῆς μου.

Δέν πρέπει λοιπόν νά μᾶς τρομάζει ἡ πρόσκληση τῆς Ἐκκλησίας γιά ἐθελοντική προσφορά, ἀλλά νά τήν ἁρπάξουμε ὡς εὐκαιρία πού θά μᾶς χαρίσει εὐλογία καί χαρά, δείχνοντας  ἔμπρακτα μέ τήν ἀγάπη  τοῦ πλησίον μας, τήν ἀγάπη μας στό Θεό.

Εὔχομαι σέ ὅλους σας, ὁλόψυχα,  καλή ἀπόφαση, καλό φωτισμό, δύναμη ἐξ΄ ὕψους!

Εὐλογημένα Χριστούγεννα καί μία εὐτυχισμένη  ἐλπιδοφόρα χρονιά!

Παραπομπές:

(*1) Λουκᾶ ἰ’ 25-37

(*2) <<ὅτι θελητής ἐλέους ἐστιν>>  Μιχ 7:18 καί

 7η ὠδή Μικροῦ Παρακλητικοῦ: <<Θελητήν τοῦ ἐλέους, ὄν ἐγέννησας, Μῆτερ ἁγνή δυσώπησον, ρυσθῆναι τῶν πταισμάτων, ψυχῆς τέ μολυσμάτων, τούς ἐν πίστει κραυγάζοντας. Ὁ τῶν Πατέρων ἠμῶν Θεός, εὐλογητός εἰ.)

(*3) Εὐαγγ. Λουκᾶς (Ἀπ.Πέτρος πρός Κορνήλιον) <<ὅστις διῆλθεν εὐεργετῶν καί θεραπεύων πάντας>>  ΠΡΑΞΕΙΣ 10:38

<<οἰκτίρμων κ ἐλεήμων, μακρόθυμος καί πολυέλαιος, ἀληθινός>> Ἐξ 34:6  / Ψ.102,8

(*4) "Ὁ ἐλεῶν πτωχόν δανείζει Θεῶ" (Παροιμίαι ιθ' 17)

__________________

**Ὁμιλία στόν Ι.Ναό Ἁγίας Αἰκατερίνης τῆς Ι. Μητροπόλεως Ἰλίου καί Ἀχαρνῶν τήν Κυριακή 13/12/15 τῶν ἁγίων Προπατόρων.

Ἰωάννης Κανναβός